Mejía kiti (kastilla simipi: Cantón Mejía) nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Pichincha markapi huk kitim. Uma llaqtanqa Machachi llaqtam.

Mejía kiti
Cantón Mejía
Pasochoa (4.200 m) Pasochoa risirwapi, Machachi llaqtamanta rikusqa
Tiyay Wallqanqa
Unancha
.
Mama llaqta Ikwadur
Tinkurachina siwikuna 0°13′″S 78°31′″W
Uma llaqta Machachi
Marka Pichincha marka
Simikuna kichwa simi, kastilla simi
Runakuna 62.888 (inec 2001)
Runa ñit'inakuy runa / km²
Hallka k'iti kanchar 1.459 km²
Hanaq kay 600 m - 4.750 m
Kamasqa wata 23 ñiqin anta situwa killapi 1883 watapi
Kuraka Luis Muñoz Saragozin
Karu rimay tuyru
Pacha suyu ECT (UTC-5)
Kichwa simipi llika tiyanan
Kastilla simipi llika tiyanan municipiodemejia
Pichincha markap kitinkuna

Kay kitiqa José Mejía Lequericamantam sutichasqa (icha José Mexía Lequerica).

Allpa saywachi llamk'apuy

 
Rumiñawi, Mejía kiti, (Kutupaksiwan)

Yurakuna llamk'apuy

 
Akurma: (Equisetum bogotense)
  • Yuraq ramran (Alnus acuminata)
  • Ramran (genus Alnus)
  • (Anthurium sp.)
  • Ch'illka (Baccharis sp.)
  • (Baccharis latifolia)
  • Achanqaray (Begonia sp.)
  • T'ankar: ch'iqchi, qarwash kasha, quntsi, qarwa qinchi icha ayrampu (Berberis lutea)
  • (Bomarea sp.)
  • Pukachaqlla icha pichana (Brachyotum ledifolium)
  • Hatun kiswar (Buddleja incana)
  • Pumachu (Calamagrostis sp.)
  • Puru-puru (Calceolaria sp.)
  • Siwis (Cedrela montana)
  • (Ceroxylon alpinum)
  • (Cervantesia tomentosa)
  • Suru: K'urkur (Chusquea scandens)
  • (Croton coriaceus)
  • (Croton wagneri)
  • Akurma: (Equisetum bogotense)
  • Q'uya (Festuca sp.)
  • Chiyu (Fuchsia sp.)
  • (Gunnera sp.)
  • (Gunnera pilosa)
  • (Gynoxys buxifolia)
  • (Hedyosmum scabrum)
  • Quqa-quqa (Hesperomeles ferruginia)
  • (Huperzia talpiphila)
  • (Hypericum laricifolium)
  • Inka tuqti icha tuqti (Juglans neotropica)
  • Allpa chuchu (Lupinus sp.)
  • (Miconia crocea) ("colca")
  • (Miconia sp.)
  • (Plantago rigida)
  • (Myrcianthes halli)
  • Hillurina (Orchidaceae)
  • Waka-waka (Oritrophium peruvianum)
  • Pumamaki: (Oreopanax confusus), (Oreopanax corazonensis)
  • (Pasiflora mixta)
  • (Peperomia inaequalifolia)
  • (Pilea sp.)
  • (Piper sp.)
  • Qiwuña: Llika qiwuña (Polylepis reticulata)
  • Q'aya-q'aya (Solanum nigrum)
  • Saqa-saqa (Taraxacum officinale)
  • (Tournefortia fuliginosa)
  • (Valeriana sp.)
  • Ulla-ulla icha chuyllur (Vallea stipularis)

Uywakuna llamk'apuy

 
Añas: Ch'imi khuchi sinqa añas (Conepatus semistriatus)
 
(Glaucidium jardinii)
 
Q'inti: (Ensifera ensifera)

Ñuñuqkuna llamk'apuy

Pisqukuna llamk'apuy

  • (Aglaeactis cupripennis)
  • (Anisognathus igniventris)
  • (Basileuterus nigrocristatus)
  • (Catamenia analis)
  • Irpa: (Columba fasciata)
  • (Diglossa cyanea)
  • Q'inti: (Ensifera ensifera)
  • (Eriocnemis luciani)
  • K'illichu (Falco sparverius)
  • (Glaucidium jardinii)
  • (Lesbia victoriae)
  • (Oreomanes fraseri)
  • (Penelope montagnii)
  • Kurikinka (Phalcoboenus carunculatus)
  • (Piculus rivolii)
  • Wirakchuru (Pheucticus chysopeplus)
  • Q'inti: Siwar q'inti (Pterophanes cyanopterus)
  • (Streptoprocne zonaris)
  • Irpa: (Zenaida auriculata)

Runakuna llamk'apuy

Mejía kitipiqa Kitu Kara Kichwa runakunam tiyanku. Paykunaqa Machachi kitillipi, Alóag kitillipi, Aloasí kitillipi, Kutuklawa kitillipi, Chawpi kitillipi, Tampillu kitillipi, Tantapi kitillipi, Uyumbicho kitillipipas kawsanku. [1]

Pulitika Rakiy llamk'apuy

Kitillikuna:

Kitilli Runakuna (2001)
Llapan 62.888
Machachi (llaqta) 12.469
Chakrapura k'iti 50.419
Llaqtañiq 10.023
Machachi kitilli 22.492
Alóag kitilli 8.850
Aloasí kitilli 6.855
Kutuklawa kitilli 9.987
Chawpi kitilli 1.322
Tantapi kitilli /
Manuel Cornejo Astorga kitilli
3.132
Tampillu kitilli 6.571
Uyumbicho kitilli 3.679

Kitillikunap umalliqninkuna:

  • Alóag: Dra. Maianela Caza
  • Aloasí: Jesús Padilla
  • Chawpi: Nelson Quintana
  • Kutuklawa: Ramiro Marcillo
  • Tampillu: Lenin Llumiquinga
  • Uyumbicho: David Alberto López Robles
  • Tantapi / Manuel Cornejo Astorga: Segundo Wilfrido Yucshii Guanín

Karu puriy llamk'apuy

Kaypipas qhaway llamk'apuy

Pukyukuna llamk'apuy

  1. www.codenpe.gov.ec / Kitu Kara

Hawa t'inkikuna llamk'apuy

Pichincha marka  
Uma llaqta: Kitu
Kitikuna (Uma llaqtakuna) : Kayampi (Kayampi) • Kitu (Kitu) • Mejía (Machachi) • Pedro Moncayo (Tawakuntu) • Pedro Vicente Maldonado (Pedro Vicente Maldonado) • Puerto Quito (Puerto Quito) • Rumiñawi (Sangolquí) • San Miguel de los Bancos (San Miguel de los Bancos)
Amachasqa sallqa suyukuna: Illinisa risirwaKayampi Kuka risirwaPasochoa risirwaPululawa risirwaQutuphaqsi mama llaqta parki
Urqukuna: AntisanaAtakasuIllinisaItalóKayampiLa ViuditaMojandaPasochoaPichinchaPululawaQutuphaqsiRumiñawiSara urquSinchulawaSunku
Mayukuna: Saluya mayuAlampi mayu
Quchakuna: KarikuchaBoyeros quchaYuyus qucha
Phaqchakuna: Chirapi phaqchaPirawa phaqcha
Runa llaqtakuna: KayampiKitu Kara
  Markakuna (Ikwadur)  
  Asway ·   Bolívar ·  Chimpurasu ·   Esmeraldas ·   Impapura ·   Kañar ·   Karchi ·   Kuri ·   Kutupaksi ·  Loja ·   Manawi ·   Mayukuna ·   Morona Santiago ·   Napu ·   Orellana ·   Pastasa ·   Pichincha ·  Santa Elena ·   Tsachila ·   Sukumpiyu ·   Tunkurawa ·   Wayas ·   Yawatisuyu ·   Zamora Chinchipi
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Mejía_kiti&oldid=673875" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)