Yawarkucha
- Kay rimaqa huk sut'ikunayuqmi; Yawarqucha rikuy.
Yawarkucha (kichwapi) icha Yawarqucha nisqaqa (kastilla qillqaypi: Yahuarcocha icha Yahuarcucha) Ikwadur mama llaqtapi, Impapura markapi, Ibarra kitipi, huk mana ukhu nisqa qucham.
Ibarra llaqtamanta kimsa kilumitru karum, chinchanpi, Tawantu mayup kinrayninpi, mama quchap hawanmanta 2.210 hanaq, 2.500-chá t'asra mitru hatun. Yakunqa utqayllam chinkan, 25 watamantapacha isqun mitruchá, 0,33 mitruchá huk watapi. Ratullapichá ch'akisqa kanqa.
1487 watapi Wayna Qhapaq Inka Karanki, Kitu Kara runakunata atispa ancha achka runakunata maqanakuspa wañuchirqan, chaypi kaq quchaman sitaspa. Chaypacha Karankip Kacha Duchisela sutiyuq umalliqninpas (Shiri) wañurqan Atuntaki pampapi. Chaymantapacha runakuna chay quchataqa Yawarqucha nispa sutichanmi.
Kaypipas qhaway llamk'apuy
Hawa t'inkikuna llamk'apuy
- Yawarkucha wiñarishkamanta. Kaypi: Kichwa shimita alli yachashunchik (PDF). Latakunka 2009.
|
Impapura marka | 
|
|---|---|---|
| Uma llaqta: Ibarra | ||
| Kitikuna (Uma llaqtakuna) : Atuntaki (Atuntaki) • Kutakachi (Kutakachi) • Ibarra (Ibarra) • Utawalu (Utawalu) • Pimampiru (Pimampiru) • Urkuki (Urkuki) | ||
| Amachasqa sallqa suyukuna: Kayampi Kuka risirwa • Kutakachi Kayapas risirwa | ||
| Urqukuna: Impapura - Kutakachi | ||
| Quchakuna: Impakucha • Quwiqucha • Yawarkucha | ||
| Runa llaqtakuna: Karanki • Kayampi • Kichwa • Natawila • Otavalo |
|
Markakuna (Ikwadur) | 
|
|---|---|---|
 Asway ·  Bolívar · Chimpurasu ·  Esmeraldas · Impapura ·  Kañar ·  Karchi ·  Kuri ·  Kutupaksi · Loja ·  Manawi ·  Mayukuna ·  Morona Santiago ·  Napu ·  Orellana ·  Pastasa ·  Pichincha · Santa Elena ·  Tsachila ·  Sukumpiyu ·  Tunkurawa ·  Wayas ·  Yawatisuyu ·  Zamora Chinchipi |