Urpi
(Irpa-manta pusampusqa)
Urpi[1][2][3] (familia Columbidae) nisqakunaqa huk pisqukunam. Kayman Wampa, Kukuli, Kullku[1] nisqakunam kapun. Mallkunkunatam irpa icha hirp'a[2] ninchik.
Urpi / Kukuli | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Mit'an kamay | |||||||||||
| |||||||||||
Rikch'ana | |||||||||||
Subfamilia Columbinae
Subfamilia Otidiphabinae Subfamilia Gourinae Subfamilia Didunculinae Subfamilia Treroninae |
Urpi (paloma, amada) [4]. Urpi urpichallay, ama karupa paarichu, sunquta suwaskir. Kay pisqum kuyasqa warmipa rantin rikhurin, takikunapa qillqanpi. Urpay niyanpas.
- Urpay wawa tanta manta rurasqa urpiniraq, qarayan qari runata, qari warmata.
- Urpaypanpa , mayupa pachapa sutin.
Rikch'aqkuna
llamk'apuyKaymi huk rikch'aqninkuna:
- Kukuli (Zenaida asiatica)
- Waylla urpi (Zenaida auriculata)
- Wampa (Patagioenas maculosa)
- Kukuli wampa (Patagioenas fasciata)
- Puskuyu (Patagioenas plumbea)
- Waskapupu (Patagioenas subvinacea)
- Kullku (Metriopelia)
- Puka urpi (Geotrygon montana)
- Qaqa paluma (Columba livia)
Hawa t'inkikuna
llamk'apuy- Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Urpi
- Lista Wacarpay (kastilla simipi)
- ↑ 1,0 1,1 Qheswa simi hamut'ana kuraq suntur: Simi Taqe Qheswa - Español - Qheswa. Qusqu, Piruw 2006.
- ↑ 2,0 2,1 Teofilo Laime Ajacopa: Iskay simipi yuyayk'ancha. La Paz - Bolivia, 2007.
- ↑ Fabián Potosí C. et al., Ministerio de Educación del Ecuador: Kichwa Yachakukkunapa Shimiyuk Kamu, Runa Shimi - Mishu Shimi, Mishu Shimi - Runa Shimi. Quito (DINEIB, Ecuador) 2009.
- ↑ FCR: Diccionario quechua ancashino- castellano)