Khipukamay

Khipukamay, Lanuy yachay, Ranuy yachay icha Lanuy kamay (Aliman simipi: Statistik, Kastilla simipi: Estatística) nisqaqa willaykunata huñuymanta, tantanakuymanta, t'aqwiymanta, t'ikraymanta, rikuchiymanta ima yachaymi. Khipukamayta hamut'ayman churana, llamk'aypampamanta utaq qutukawsay sasachakuyman churaspaqa, convencionalmi qallariyqa huk runa khipu hallch'awan utaq huk modelo estadístico nisqawan yachanapaq. Llaqta runakunaqa imaymana huñusqa runakuna icha imayaypas kanmanmi ahinataq "llapa runakuna huk mama llaqtapi tiyaq" icha "sapa atum kristalta ruraq". Khipukamayqa sapa aspecto de datos nisqamanta riman, chaymanta willaku musikay huñuymanta runa tapunakuna, yañakukuna ima ruwaypi.

Kaqlla rakiy, ancha riqsisqa probabilidad densidad, anchata llamk'achisqa inferencial yupaykunapi.

Ch’iqichiy siq’ikunata, chiru siq’ikunata ima, sut’inchanapaq yupaykunapi llamk’achinku, imaymana variables nisqap qhawasqa tinkuyninkunata rikuchinapaq, kaypi Iris t’ika willay huñuta llamk’achispa.