K'usillu

K'usillu (Chinchaysuyupi: Kushillu), Chipi, Wititi icha Miku nisqakunaqa (latin simipi simia - k'usillukuna simiae, mitan kamaypaq sutin Simiiformes) ñuñuq uywakunam. Primates (makiyuq) nisqa rikch'aq ñiqimanmi kapunku.

K'usillu (Chipi)
Huk makaka k'usillu (Macaca fascicularis) Huk makaka k'usillu (Macaca fascicularis)
Mit'an kamay
Regnum: Animalia Phylum: Chordata Classis: Mammalia Ordo: Primates Subordo: Haplorrhini Infraordo: Simiiformes Haeckel, 1866

K'usillukunaqa allin makiyuqmi, maki hina chakiyuqmi, tawa maki hina kaq.

Mitan kamay

Kaymi k'usillukunap mitan kamaynin, huk iskay rikch'aqninkunapas:

• Pallt'asinqa k'usillu (Platyrrhini) - Awya Yalapi kawsaq
  • Hap'ichupa k'usillu (Atelidae)
    • Qhampu k'usillu (genus Ateles)
    • Churu k'usillu (genus Lagothrix)
    • Q'illuchupa k'usillu (Oreonax flavicauda)
    • Q'utu k'usillu (genus Alouatta)
  • Tuta k'usillu / Musmuki (Aotidae, genus Aotus)
  • Machin hina k'usillu (Cebidae)
    • Machin (genus Cebus)
    • Warisa / Barisa / Chipuru / Tsipuru / Yuramachi (Saimiri sciureus)
    • Chichiku / Pichiku k'usillu (genus Saguinus)
    • Champira chichiku / Champira / Shiltipu (Callithrix pygmaea)
  • Sipuru hina k'usillu (Pitheciidae)
    • Sipuru (genus Pithecia)
    • Sunku-sunku (genus Callicebus)
• K'ullkusinqa k'usillu (Catarrhini) - Asyapi, Aphrikapi kawsaq
  • Allqu k'usillu (Cercopithecidae)
    • Pawyan (genus Papio)
    • Makaka (genus Macaca)
  • Hibon (Hylobatidae, genus Hylobates)
  • Hatun k'usillu (Pongidae)
    • Chimpansi (genus Pan) - Aphrikapi kawsaq
      • Hatun chimpansi (Pan troglodytes) - Aphrikapi kawsaq
      • Uchuy chimpansi (Pan paniscus) - Aphrikapi kawsaq
    • Gurila (genus Gorilla) - Aphrikapi kawsaq
    • Orangutan (genus Pongo) - Asyapi kawsaq
• huk rikch'aqkuna, rikch'aq ayllukunapas

Hawa t'inkikuna

• Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: K'usillu.