Wikipidiya

Wak'as munisipyu nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin

Explorar historial interactivamente
← ñawpaq hukchasqa kaykunaQatiq hukchasqa kaykunaman riy →
Contenido eliminado Contenido añadido
VisualWikitexto
a Rurana antacha Yapasqa: fr:Vacas
Xqbot (rimanakuy | llamk'apusqakuna)
31 772 ediciones
a Rurana antacha Qullusqa: it:Vacas (Municipio); cambios triviales
Siq'i 18:
|-
|- bgcolor="#FFFFFF"
| [[Mama llaqta]] || [[ImageRikcha:Flag of Bolivia.svg|25px]] [[Buliwya]]
|- bgcolor="#FFFFFF"
| [[Tinkurachina siwi]]kuna || 17º 37' 4'' S, 67º 13' 0'' W
|- bgcolor="#FFFFFF"
| [[:Katiguriya:Suyu (Buliwya)|Suyu]] || [[Quchapampa suyu]]
Siq'i 56:
!colspan="2" align="center" bgcolor="#698B22" style="text-align:center; font-size:larger; | <font color=white> '''Jarani pruwinsya'''
|-bgcolor="#FFFFFF"
|colspan="2" style="text-align:center; font-size:smaller" |[[imageRikcha:Bolivia Cochabamba Arani.png|200px|]]<br />
|}
 
Siq'i 73:
== Flora ==
[[Rikcha:Puya raimondii 3.jpg|thumb|left|160px|[[Titanka]]p tuktunkuna]]
[[Rikcha:Vacas, Asiruqucha.JPG|thumbnail|290px|right| [[Asiruqucha (Quchapampa)| Asiruqucha]]]]
Astawanqa [[Wak'as]] sumaq riqsisqa ashkha [[papa]] puqusqanrayku, chayraykutaq "'''Papaq llaqtan'''" ninku; jinallataq waq puquykunapis puqullankutaq.
 
Siq'i 89:
* [[Qayara]]
* [[Qiwiña]] / [[Qiwuña]] (''Polylepis'')
* [[Ulala]] (''Cactus flagelliformis'', ''Eriocereus tephracanthus'') / [[Waraqu]]
* Waqaq [[Sawsi]] (''genus Salix'')
 
== Fauna ==
Quchakunapi tiyan ashkha uywakuna: [[challwa]]kuna, [[wallata]]kuna (''Chloephaga melanoptera''), [[pariwana]], [[suq'a]], [[Panama (pisqu)| panama]] (''Oxyura jamaicensis''), [[chullunpa]].
 
Chaymanta kallankutaj waq uywakuna: [[llama]], [[wisk'acha]], [[atuq]], [[añathuya]] (''Mephitidae'') , [[k'itaquwi]], [[ch'usiqa]], [[wamani (uywa)|wamani]], [[p'isaqa]], [[yuthu]], [[katari]].
Siq'i 132:
 
== Simikuna ==
Munisipyupiqa qhichwa, kastilla, aymara simikunatam lliwmanta astawan rimanku. <ref>[http://obd.descentralizacion.gov.bo/municipal/fichas/ obd.descentralizacion.gov.bo / ''Observatorio Bolivia Democrático''] (kastilla simi)</ref>
 
{|class={{tablabonita}} border="1" style="width:30%;" border="1"
Siq'i 202:
 
== Ñawpa kawsay ==
* 1.832: Wak'as kamarikusqa karqa [[Misk'i pruwinsya| Misk'i pruwinsya]]qpa kantunnin.
* 1.935: Yachachiq Toribio Claure Montaño kamarirqa juch'uy yachay wasi ''«Escuela Indigenal de Vacas»'' nisqata, [[Challwamayu (llaqta)|ChallwamayuChallwamayupi]]pi, Warisata juch'uy yachay wasiman riqch'asqata.
* 1.936: 20 p'unchay qhapaq raymi killapi kamarisqa karqa ''«Sindicato de Trabajadores Agrarios de Vacas»''. Iskay ñiqin sindikatu Quchapampa suyupi.
* 1.946: Jatun yachay wasi ''Instituto Normal Superior «Ismael Montes»'' apasqa karqa Challwamayuman. Kay jatun yachay wasiqa kamasqa karqa Tunquli, [[Qulumi]] chiqakuqpi, 18 p'unchay jatun puquy killapi 1916 watapi.
Siq'i 213:
[[Rikcha:Vacas, Templo de Santa Bárbara.JPG|thumb|right|290px| [[Wak'as]], ''Santa Bárbara'' inlisya]]
 
* 18 [[hatun puquy killa|jatun puquy killa]]: Jatun yachay wasi ''[[Instituto Normal Superior Ismael Montes]]pa'' p'unchaynin, [[Challwamayu (llaqta)|ChallwamayuChallwamayupi]]pi.
* [[Karnawal|Phuqllay]], [[takipayanaku]]
* [[Ayriway killa]]pi: Jatun qhatu [[challwa]]manta [[papa]]manta makiwan ruwaykunamantawan (''Feria del Pejerrey, la Papa y la Artesanía''), Wak'aspi
Siq'i 221:
* 29 p'unchay [[inti raymi killa]]pi: ''San Pedro'', Wak'aspi.
* 16 p'unchay [[anta situwa killa]]pi: ''Virgen del Carmen'', Buliwyaq patrunan, Wak'aspi.
* 2 p'unchay [[Chakra yapuy killa|chaqrayapuy killakillapi]]pi: Kanpu runaq p'unchaynin, Challwamayupi.
* 3 p'unchay [[Chakra yapuy killa|chaqrayapuy killakillapi]]pi: ''[[Qupaqhawanap Pallan|Virgen de Copacabana]]'', Buliwyaq Quyan pillunchasqa, Challwamayupi.
* 2 p'uchay [[ayamarq'ay killa]]pi: [[Ayakunaq p'unchaynin]] / [[Tukuy Santukuna]], [[mast'akus]], [[wayllunk'as]].
* '''4 p'unchay puquy / [[qhapaq raymi killa]]pi: ''[[Bárbara (santa)|Santa Bárbara]]'', Wak'aspa jatun raymichakuynin'''.
Siq'i 233:
* [[Huch'uy yachay wasi]]kuna: ''Unidad Experimental Vacas''
* [[Chawpi yachay wasi]]kuna: ''Colegio Profesor Toribio Claure''
* [[ Yachay suntur]]kuna: Wak'aspi jatun yachay wasi ''[[Instituto Normal Superior Ismael Montes]]'' kasqallantaq.
 
== Chiwalaki Wayrawasi ==
Siq'i 241:
=== Munisipyupi paqarisqakuna ===
'''Yachachiqkuna''':
* Mariano Vásquez, pay karqa kasiki, pay kikintaq kamarqa uq "juch'uy yachay wasi qhispisqata" Kruspampa jallkampi 1925 watapi.
 
'''Jarawiqkuna''':
Siq'i 257:
=== Tantakamusqa runakuna ===
'''Yachachiqkuna''':
* Toribio Claure Montaño, paqarimurqa [[Tarata (Quchapampa)|T'arata]] llaqtapi 27 p'unchay [[ayriway killa]]pi 1900 watapi, wañupurqataq [[Qurqi]] ([[Uru-Uru suyu|Uru-Uru]]) llaqtapi, 16 [[pacha puquy killa]]pi 1965 watapi. Karqa yachachiq kampupi llaqtakunapiwan. Pay kamarqa ''«Escuela Indigenal de Vacas»'' nisqata, [[Challwamayu (llaqta)|ChallwamayuChallwamayupi]]pi; yanapallarqataq ''«Sindicato de Trabajadores Agrarios de Vacas»'' nisqaq kamayninpi.
 
* David Morató, yachachiq kampupi, yanaparqa yachachiq Toribio Claureta ''«Escuela Indigenal de Vacas»'' ñawpaqman apayta.
 
== Ñaña llaqtakuna ==
[[Rikcha:Vacas, fachada del Instituto Normal Superior Ismael Montes.JPG|thumbnail|290px|right| Jatun Yachay Wasi ''Ismael Montes'' Wak'asmanta]]
* [[Inkallaqta]]
* [[Puquna llaqta|Puquna]]
 
== Apaykachana ==
* [[Ñan]]: [[Quchapampa ]] - [[Jarani]] (55 km.), [[Jarani]] - [[Wak'as]] (30 km.), [[Wak'as]] - [[Puquna llaqta|Puquna]] (30 km.)
 
== Iñi ==
Siq'i 273:
== Pukyukuna ==
<references/>
== Hawa t'inkikuna ==
* [http://umd.descentralizacion.gov.bo/municipal/fichas/ficha_gen.php?municipio=30502 Yupaykuna: Wak'as munisipyu]
* [http://www.aguabolivia.org/situacionaguaX/Riego/mapas/cbba/arani.htm Saywitu: Jarani pruwinsya]
Siq'i 294:
[[es:Vacas (municipio)]]
[[fr:Vacas]]
[[it:Vacas (Municipio)]]
[[pt:Vacas (município)]]
"https://qu.wikipedia.org/wiki/Wak%27as_munisipyu" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)