Chiruki nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin
Contenido eliminado Contenido añadido
Tsalaki siq'i llump'ayuq qillqa |
Sin resumen de edición |
||
Siq'i 3:
'''Chiruki''' icha '''Tsalaki''' ''(Tsalagi)'' nisqa runakunaqa [[Hukllachasqa Amirika Suyukuna]]pi ([[Oklahoma]], [[North Carolina]] suyukunapi) kawsaq [[indihina]] [[runa llaqta]]m, [[tsalaki simi]]ta rimaq, 300.000-manta aswan runam. [[Pichqantin Siwilchasqa Runallaqta]]mansi kapurqan.
[[Rikcha:Sequoyah.jpg|left|thumb|[[Sequyah]], Chiruki siq'i llump'ap kamariqnin.]]
1838 watapis [[Waqaysapa Ñan]] ''(Trail of Tears)'') nisqapi [[Hukllachasqa Amirika Suyukuna]]p kamachinan Chiruki runakunata (wakin Pichqantin Siwilchasqa Runallaqtakuna hinas) mama llaqtankunamanta [[Indyu Suyu]]mansi (''Indian Territory'', kunan [[Oklahoma suyu]]) [[ayqichiy|ayqichirqan]]. 15.000 ayqichisqa Chiruki runakunamantaqa 4.000 runachá wañurqan. Indyu Suyupi uma llaqtanqa [[Tahlequah]] llaqtas tukurqan. Waranqachá Chiruki runa ayqikuspa [[North Carolina]]pi kaq [[Hatun Phuyusapa Urqukuna]]pis ''(Great Smoky Mountains)'' kakurqan, kunan p'unchawkama.
[[Rikcha:Chief John Ross.jpg|thumb|upright|[[John Ross (Chiruki)|John Ross]], Chirukikunap umalliqnin, 1840 watapi.]]
1887 watapi ''[[General Allotment Act]]'' nisqawan indhina runallaqtap allpankunaqa - Pichqantin Siwilchasqa Runallaqtakunap tukuy allpankuna - [[akuna]] runakunamansi rakinachisqas karqan, ñawpaqta indhina runakunamansi, qhipaqtataq, 1889 watamantapacha - mistikunamanpas. Chaywan lliwmanta aswan allpakunas mana indihinamansi qusqa karqan. Pichqantin Siwilchasqa Runallaqtap pusaqninkunaqa kikinpa suyunta ''[[Sequoyah suyu|Sequoyah]]'' sutiyuq kamariytas munarqan, ichataq HAS kamachina manas saqillarqanchu, 1907 [[Oklahoma suyu]]ta kamarichispa. Chaypacha Chiruki runakunap kikinpa kamachinanta puchukarqan.
1934 watapi ''[[Indian Reorganization Act]]'' nisqawanqa kikinpa pusaqninkuna akllay hayñinta musuqmanta chaskirqan.
2000 watapiqa 97.300 Chiruki runaqs [[Oklahoma suyu]]pis kawsarqan, 13.000 [[North Carolina suyu]]pis, 9.000 [[Alabama suyu]]pis, 5.600 [[Georgia suyu]]pis, 5.500 [[Tennessee suyu]]is, 3.000 [[South Carolina suyu]]pis. 230.000 Chiruki runaqa [[Chiruku Nasyun]] ''(Cherokee Nation)'' nisqamanmi kapuchikun (Oklahomapi [[Tahlequah]] llaqtapi tiyayniyuq]]), 12.000-chá chincha anti Oklahomapi [[Kituwah]] ''(United Keetoowah Band of Cherokee Indians)'' nisqaman, 13.400-taqsi North Carolina suyupi [[Anti Chiruki]] ''(Eastern Band of Cherokee Indians)'' nisqaman.
[[Katiguriya:Pichqantin Siwilchasqa Runallaqta]]
| |||