Wikipidiya

Piruw suyup Rimana Wasin nisqapaq musuqchasqapura wakin kaynin

Explorar historial interactivamente
← ñawpaq hukchasqa kaykunaQatiq hukchasqa kaykunaman riy →
Contenido eliminado Contenido añadido
VisualWikitexto
Xqbot (rimanakuy | llamk'apusqakuna)
31 776 ediciones
a Rurana antacha Hukchasqa: en:Congress of the Republic of Peru; cambios triviales
Siq'i 5:
'''Piruwpa Kunrisun''', '''Piruw suyup Rimana wasin''', '''Piruw suyu Rimanan wasi''' icha '''Hatun Rimana Wasi''' ''(Congreso de la República del Perú)'' nisqaqa [[Piruw]]pa [[rimana huñunakuy]] wasinmi.
 
Piruw suyu qispisqa kawsayninqa qallarirqan imayna kamachiy kamayuq kayninta qhawarispa. Rimana Wasiqa paqarisqanmanta pachapuni t’inkisqan khunan Perú llaqtan kausayninman hina. [[1822]] watakunamanta pachan apulli [[Francisco de Luna Pizarro|Francisco Javier de Luna Pizarro]] kamachiyninwan, rimana wasip kawsayninqa kawsan kikin llaqtap kawsayninwan kuska, churaspa Perú llaqtap munayninta allin kamachiyman. Qasi kawsay hinaspa llaqtawan kamachiyta churaspa,
 
Perú suyup Rimana Wasin kamakuyqanmanta pacha “capilla de San Marcos” nisqa taytachaq wasinpin llank’ananpaq puritan, chaymantataqmi llank’aranku askha wasikunapi. Ñawpaq kawsaypin Rimana Wasi karan “ bicameral” nisqa huñunasqa apullikunap llank’asqan. Cámara de Diputados” nisqa huk apulli t’aqa llank’ayninkuta rimarqanku “[[Universidad de San Marcos]]” nisqa Hatun Yachay Wasipi hinaspataqmi “Cámara de Senadores” nisqa Hatun Apullikuna Rimarqanku mauk'a "[[Inquisición]]” nisqa wasipi
 
[[Miguel Grau|Miguel Grau Seminario]], suyup haylli runa ruwayninmi Rimana Wasipi Apullikuna yachapayananku atiy, paypa kawsayninmi llaqtap munasqanman hina ruwayniyuq karan chaymi Apullikuna ima llak’ayninkupipas chay yuyaypi kanan. Panmi Rimana wasipi Apulli kaspa "llyñita mañakunan” nisqata mana chaypi llank’ananpaq mañakuran ichaqa awqanakuyman rinanpaqmi.
 
Rimana Wasip kawsayninmi qillqasqa Perú Suyup hatun Kamay Pirwakunapi, chayrankun Perú suyup Hatun Kamachiqninkuna, hanaqpachapi taytachata yuyarispa hinaspa llaqtatapas llank’ananku, Rimay wasipi kamaq sutita huqarispa, llaqtap kamachiykunata qhawarispapuni hinaspa suyuntinpa sumaq kayninpaq.
 
Rimana Wasiqpa chaninchaq kayninmi: kamachiy qillqa ruway. Perú Suyuq Hatun Kamay Pirwan llapan ñankunata rikun allin kamachi ruwakuykuna riqsichinankupaq.
 
Rimana Wasiq huk sumaq ruwaynillantaqmi “actos de gobierno” nisqa hatun kamachiqpa imaymana suyuq ruwaykunamanta. Willakuykunata mañaspa chaykunataqa ruwakun, hach'awanqukunata mink’aspa Rimana Wasipi hatun rimaypi suyupaq llank’asqankumanta rimanankupaq hinaspa “Comisiones” nisqakunapipas rimanallakutaqmi llapa qillqa kamachiykuna qillqa ruwasqanta rikunankupaq.
 
Rimana Wasin llapa llaqtap rimayninta rantinkan. Llapa yawarkunata, apu yuyaykunata, kamayuq kaykunata, hinaspa makiwan llank’aykunata llaqta munayninman hinapuni.
 
Rimana wasipi apullikunan akllasqa suyuntinpaq llank’anankupaq, qillqa kamachiy, rikuy hinaspa rantinkaykunapi llapa llaqtanchispa kawsayninkunata allin tikarinanta qhawanankupaq, chayraykun mana pipas huchallinmanchu ima rimasqankumantapas akllasqankumantapas, chaymantapas manan apipachinapi huchallisqa kankumanchu mana Rina Wasi kamachisqanqa. Llaqata runan rimana wasi apullita churanan llaqta kamachiyta chawpichananpaq paywan.
 
Rimana Wasipi apulliq llank’ayninqa hunt’an kanan, ichaqa wayna sipas hatun yachay wasipi yachachiypiqa atinmantaqmi yachachiyta. Rimana Wasipi apulliq ruwayninqa tukuy llaqtap yachananmi, llaqta runaqa apulliq llank’ayninqa riqsin willana masikuna mast’arisqanrayku.
 
Khunami, Suyu Rimana Wasi llank’ayninta munan “ modernizar sus sistemas” nisqa ruwaykunata astawan , imaymana ruwaykunapi, wasin llut’aykunapi hinaspa llapa llank’ana churaypi. Ruwakumi yuyaywan, sumaq kawsayta tariyta llank’ayta khunanmanta kallpachaspa, ama qunqaspa llapa qhipa apullikunap llank’ayninta sumaq llaqta kawsaypaq.
 
==Iñi==
* [[Piruw]]
== Hawa t'inkikuna ==
* [http://www.congreso.gob.pe/_quechua/index.htm Perú suyu Rimanan wasi] (tukri internet tiyaynin)
* [http://www.congreso.gob.pe/ Congreso de la República del Perú (kastilla simipi)]
 
[[Katiguriya:Piruw]]
[[Katiguriya:Wiñay kawsay (Piruw)]]
Línea 35 ⟶ 36:
[[ca:Congrés de la República del Perú]]
[[de:Peruanischer Kongress]]
[[en:Congress of the Republic of Peru]]
[[es:Congreso de la República del Perú]]
[[ka:პერუს კონგრესი]]
"https://qu.wikipedia.org/wiki/Piruw_suyup_Rimana_Wasin" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)