Contenido eliminado Contenido añadido
P'anqap tukuy samiqnin '{{Babel-4|en|ja|es-2|qu-1}} ==Mamallaqtakuna== The unfinished list of countries can be found under "View history". To standardize these names is current...'-wan huknachasqa
Siq'i 1:
{{Babel-4|en|ja|es-2|qu-1}}
 
==Mama llaqtakunaMamallaqtakuna==
The unfinished list of countries can be found under "View history". To standardize these names is currently beyond the scope of my work.
The Quechua Wikipedia is in dire need of standardized country names in order to build more articles. The following table is meant to consolidate information on country names in Quechua, English, Spanish, and each country's native language(s). Information in '''bold''' is documented in some capacity in a Quechua-language dictionary or other resource. A note saying "No recorded instances," means I cannot find a use of the country's common name outside of this Wikipedia (or other websites collecting information from it).
Transcription problems are indicated in [brackets], and may be to indicate a disallowed consonant cluster (i.e. one that cannot be pronounced in a simple CVC syllable structure) or a spelling that uses letters that fall outside of the standardized Southern Quechua alphabet. This effectively limits spelling to the following letters and digraphs:
:'''Aa CHch CH'ch' CHHchh Hh Ii Kk K'k' KHkh Ll LLll Mm Nn Ññ Pp P'p' PHph Qq Q'q' QHqh Rr Ss SHsh Tt T't' THth Uu Ww Yy'''
 
Mana tukusqa mamallaqtasutikunap marunqa "Wiñay kawsayta qhaway"-pi kanmi. Kay sutikunata ñanchariyqa kunan manam llamk'ayniynintin kanchu.
The list below is meant to document names that have appeared in Quechua literature (either using or disregarding the above conventions) in order to:
#Choose names that do not conflict with names currently used outside of Wikipedia (e.g. Peru -> Piruw).
#Approach the transcription of less commonly discussed countries in a similar fashion (e.g. Bangladesh -> ???).
#Identify names, native- or foreign-language, amenable to Quechua phonetics.
#Identify phonologically compatible transcriptions used in foreign-language Wikipedias that may provide a framework for transcription here.
 
As a final note, this work is meant to cover only country names. Below country-level names, Quechua names should be used only when one already exists (i.e. the location is in the Quechua-speaking areas or a Quechua name is documented). Otherwise, accepted romanizations of local names are preferred (e.g. [[Moskva]] from Russian Москва, instead of the English/Spanish-origin Muskuw or transcribed Muskuwa or Muswa), although Quechua variants can be described or identified within the article itself if documentation (or at the very least, confirmation by a native speaker) exists.
 
''A personally-constructed proposed neologism is given in italics for countries with undocumented names. Often they omit the letters B, D, F, and G; are derived from endonyms; and use '-suyu' in place of the Greek/Latin '-ia' and Persian '-stan.' I would appreciate any feedback from those familiar with the language on whether they are pronounceable and comprehensible.''
 
Quechua terms used in long-form names:
* '''Awkisuyu''': principality, principado
* '''Ripuwlika''': republic; república
* '''Runakamaq''': democratic, democrático
* '''Runallaqtap''': people's; popular
 
===Mama llaqtap sinru qillqa===
{|class=wikitable
! Sapsi suti<br>Common name<br>Nombre común
! Tukri suti<br>Official name<br>Nombre oficial
! Simi<br>Language<br>Idioma
!style="width:45%;" | Yuyaykuna<br>Notes<br>Notas
|-
| Afgansuyu<br>Afghanistan<br>Afganistán<br>Afġānistān‎<br>Afġānestān
| Muslim Ripuwlika Afgansuyu<br>Islamic Republic of Afghanistan<br>República Islámica de Afganistán<br>Da Afġānistān Islāmī Jomhoriyat<br>Jomhūrī-ye Eslāmī-ye Afġānestān
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Pashtu simi|Pashtu]]<br>[[Pharsi simi|Pharsi]]
| No recorded instances.<br> [F, Ġ/G/GH] Recommended change from "-stan" to "-suyu." Other wiki names include Āfùhàn (Mandarin), ‘Apekanikana (Hawaiian), Apganistan (Sundanese), Apganistán (Ilokano), Āwhekenetāna (Maori).<br>
:''Awkansuyu''
|-
| Albanya<br>Albania<br>Albania<br>Shqipëria
| Albanya Ripuwlika<br>Republic of Albania<br>República de Albania<br>Republika e Shqipërisë
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Albanya simi|Albanya]]
| No recorded instances.<br> Two major options are "Albania" [B] and a variant of the local demonym "Shqip" [SHQ], which could use either "-ia" or "-suyu." The same applies to the language name "Albanya simi." Other wiki names include ʻAlepania (Hawaiian), Arnavutlıq (Crimean), Avaña (Guarani), Shkiperiya (Romani).<br>
:''Shiqipsuyu'', ''Alwaña''
|-
| Alhirya<br>Algeria<br>Argelia<br>al-Ǧazāʾir<br>Dzayer
| Runallaqtap Runakamaq Alhirya Ripuwlika<br>People's Democratic Republic of Algeria<br>República Argelina Democrática y Popular<br>al-Ǧumhūriyya al-Ǧazāʾiriyya ad-Dīmūqrāṭiyya aš-Šaʿbiyya<br>Tagduda Tamagdayt Taɣerfant Tadzayrit
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Arabya simi|Arabya]]<br>[[Kabyle simi|Kabyle]] ([[Berber rimaykuna|Berber]])
| No recorded instances.<br> Name may or may not include the Arabic definite article "al-," using "al-Ǧazāʾir" or simply "Ǧazāʾir" as a basis [Ǧ/G/DZ, Z]. Other wiki names include Alcheria (Aragonese), Alsír (Icelandic), Arhelia (Ilokano), Ayhelia (Guarani), Cezayir (Turkish).<br>
:''Chayir'', ''Alchirya''
|-
| Angula<br>Angola<br>Angola<br>Angola<br>Ngola
| Angula Ripuwlika<br>Republic of Angola<br>República de Angola<br>República de Angola<br>Repubilika ya Ngola
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Purtuyis simi|Purtuyis]]<br>[[Kongo simi|Kongo]]
| No recorded instances.<br> [G]. Other wiki names include Anakora (Maori).<br>
:''Ankula''
|-
| Andurra<br>Andorra<br>Andorra<br>Andorra
| Andurra Awkisuyu<br>Principality of Andorra<br>Principado de Andorra<br>Principat d'Andorra
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Katalan simi|Katalan]]
| No recorded instances.<br> [D]<br>
:''Anturra''
|-
| Antiwa Barbudawan<br>Antigua and Barbuda<br>Antigua y Barbuda
| <br><br>
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
| No recorded instances.<br> [B, D]<br>
:''Antiwa-Parpiwta''
|-
| '''Arhintina'''<ref name=sotoruiz></ref><br>Argentina<br>Argentina
| '''Arhintina Ripuwlika'''<br>Argentine Republic<br>República Argentina
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
| Documented.
|-
| Arminya<br>Armenia<br>Armenia<br>Hayastan
| Arminya Ripuwlika<br>Republic of Armenia<br>República de Armenia<br>Hayastani Hanrapetut'yun
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Arminya simi|Arminya]]
| No recorded instances.<br><br>
:''Haysuyu'', ''Armiña''
|-
| Awstralya<br>Australia<br>Australia
| Awstralya Llaqta Tanta<br>Commonwealth of Australia<br>Mancomunidad de Australia
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
| No recorded instances.<br> [STR] Other wiki names include Ahitereiria (Maori), Asturaliya (Hausa), ‘Aukekulelia (Hawaiian), Ausetalia (Samoan), Autaralia (Guarani), Ositaraliya (Rwandan), Otereiriya (Nauruan).<br>
:''Usturalla''
|-
| Awstiriya<br>Austria<br>Austria<br>Österreich
| Awstiriya Ripuwlika<br>Republic of Austria<br>República de Austria<br>Republik Österreich
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Aliman simi|Aliman]]
| No recorded instances.<br> [STR] Other wiki names include Ateria (Maori), ʻAukekulia (Hawaiian), Auteria (Guarani), Autriche (Kongo), Awıstırya (Zazaki), Oostenrijk (Dutch), Óóswiya (Navajo), Otrich (Haitian), Otris (Wolof).<br>
:''Ustiray'', ''Usturiya''
|-
| Asarsuyu<br>Azerbaijan<br>Azerbaijan<br>Azərbaycan
| Asarsuyu Ripuwlika<br>Republic of Azerbaijan<br>República de Azerbaijan<br>Azərbaycan Respublikasi
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Asar simi|Asar]]
| No recorded instances.<br> [Z B J] <br>
:''Asarsuyu''
|-
| Bahamakuna<br>The Bahamas<br>Las Bahamas
| Bahamakunap Llaqta Tanta<br>Commonwealth of the Bahamas<br>Mancomunidad de las Bahamas
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
| No recorded instances.<br> [B] Other wiki names include Bagamalar (Uzbek), Bahamaoyggjar (Faroese), Bahamy (Czech), Va'ama (Guarani).<br>
:''Pahamakuna''
|-
| Bahrayn<br>Bahrain<br>Baréin<br>al-Baḥrayn
| Bahrayn Qhapaq Suyu<br>Kingdom of Bahrain<br>Reino de Baréin<br>Mamlakat al-Baḥrayn
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Arabya simi|Arabya]]
| No recorded instances.<br> [B HR] Other wiki names include Bālín (Mandarin), Bārēn (Japanese), Bareyn (Cebuano), Varéĩ (Guarani)<br>
:''Warayna'', ''Waqrayin''
|-
| Banladish<br>Bangladesh<br>Bangladés<br>Bāṅlādeś
| ???<br>People's Republic of Bangladesh<br>República Popular de Bangladés<br>Mamlakat al-Baḥrayn
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Banla simi|Banla]]
| No recorded instances.<br> [B NGL] Other wiki names include Banagaladesa (Hawaiian), Bangla Bikéyah (Navajo), Bangla Desh (Catalan), Pākaratēhi (Maori), Vangyladẽ (Guarani)<br>
:''Panlasuyu'', ''Panlatish''
|-
| Barbadus<br>Barbados<br>Barbados
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Parpatus''
|-
| Bilarus<br>Belarus<br>Bielorrusia<br>
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Bilarus simi|Bilarus]]
|
:''Wilarus''
|-
| Bilhika<br>Belgium<br>Bélgica<br>België<br>Belgique<br>Belgien
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Urasuyu simi|Urasuyu]]<br>[[Ransis simi|Ransis]]<br>[[Aliman simi|Aliman]]
|
:''Wilqi'', ''Wilhik''
|-
| Bilisi<br>Belize<br>Belice
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Wilis''
|-
| Binin<br>Benin<br>Benín<br>Bénin
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Ransis simi|Ransis]]
|
:''Winin''
|-
| Butan<br>Benin<br>Bután<br>Druk Yul
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Butan simi|Butan]]
|
:''Phutan''
|-
| '''Wuliwya'''<ref name=sotoruiz></ref> (Puliwya)<br>Bolivia<br>Bolivia<br>Wuliwya<br>Volívia
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Aymara simi|Aymara]]<br>[[Waraniyi simi|Waraniyi]]
| Documented.
|-
| Busna-Hirsiquwina<br>Bosnia and Herzegovina<br>Bosnia y Herzegovina<br>Bosna i Hercegovina
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Busna simi|Busna]], [[Hurwat simi|Hurwat]], [[Sirbya simi|Sirbya]]
|
:''Wusna-Qirsiquwina''
|-
| Butswana<br>Botswana<br>Botswana<br>Botswana
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Tswana simi|Tswana]]
|
:''Wuswana''
|-
| Bruniy<br>Brunei<br>Brunéi<br>Brunei
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Malaya simi|Malaya]]
|
:''Runiy'', ''Wurunay''
|-
| Bulgarya<br>Bulgaria<br>Bulgaria<br>Bâlgariya
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Bulgarya simi|Bulgarya]]
|
:''Wulkarsuyu'', ''Wulkarya''
|-
| Burkina Phasu<br>Burkina Faso<br>Burkina Faso<br>Burkina Faso
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Ransis simi|Ransis]]
|
:''Wurkina Phasuq''
|-
| Birma<br>Burma<br>Birmania<br>Bama/Myanma
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>[[Birma simi|Birma]]
|
:''Wama'', ''Wirma'', ''Mirma'', ''Ñanmar''
|-
| Burundi<br>Burundi<br>Burundi
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Wurunti''
|-
| Kambuya<br>Cambodia<br>Camboya<br>Kâmpŭchéa
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Khimir
|
:''Kampuchiya''
|-
| Kamirun<br>Cameroon<br>Camerún
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Kamirun'', ''Kamiruw''
|-
| Kanada<br>Canada<br>Canadá
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Kanata''
|-
| Q'umir Kawu<br>Cape Verde<br>Cabo Verde<br>Cabo Verde
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastillaa<br>Purtuyis
|
:''Kapuwirti''
|-
| Chawpi Aphrika Ripuwlika<br>Central African Republic<br>República Centroafricana<br>Bêafrîka<br>Centrafrique
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Sango<br>Ransis
|
:''Chawpi Aphrika'', ''Wiyaphrika''
|-
| Chad<br>Chad<br>Chad<br>Tchad<br>Tšād
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis<br>Arabya
|
:''Chat''
|-
| '''Chili'''<ref name=sotoruiz></ref><br>Chile<br>Chile
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
| Documented.
|-
| Chunwa<br>China<br>China<br>Zhōngguó
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Chun
|
:''Chunwa''
|-
| '''Kulumya'''<ref name=sotoruiz></ref> (Kulumbya)<br>Colombia<br>Colombia
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
| Documented.
|-
| Kumurakuna<br>The Comoros<br>Las Comoras<br>Komori<br>Qamarī<br>Les Comores
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Kumuri<br>Arabya<br>Ransis
|
:''Kumuri'', ''Kumurikuna''
|-
| Kungu Ripuwlika<br>Repubic of the Congo<br>República del Congo
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Qunqu-Rassawil''
|-
| Kungu Runakamaq Ripuwlika<br>Democratic Repubic of the Congo<br>República Democrática del Congo
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Qunqu-Kinshasa''
|-
| Kustarika<br>Costa Rica<br>Costa Rica
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Kustarika''
|-
| Marphil Chala<br>Ivory Coast<br>Costa de Marfil<br>Côte d'Ivoire
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis
|
:''Quttiwar''
|-
| Hurwatsuyu<br>Croatia<br>Croacia<br>Hrvatska
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Hurwat
|
:''Hurwatsuyu''
|-
| Kuba<br>Cuba<br>Cuba
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Kuwa''
|-
| Kipru<br>Cyprus<br>Chipre<br>Kýpros<br>Kıbrıs
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Grigu<br>Turku
|
:''Kiprus''
|-
| Chiksuyu<br>Czechia<br>Chequia<br>Česko
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Chiku
|
:''Chiqusuyu''
|-
| Dansuyu<br>Denmark<br>Dinamarca<br>Danmark
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Dan
|
:''Thanmarka''
|-
| Yiwuti<br>Djibouti<br>Yibuti<br>Jībūtī<br>Djibouti<br>Jabuuti<br>Gabuuti
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis<br>Arabya<br>Sumali<br>Aphar
|
:''Chapuwti''
|-
| Duminika<br>Dominica<br>Dominica
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Tuminiyka''
|-
| Duminikana<br>Dominican Republic<br>República Dominicana
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Kisqiya'' (from ''Quisqueya'')
|-
| Anti Timur<br>East Timor<br>Timor Oriental<br>Timor-Leste
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Purtuyis
|
:''Anti Timur''
|-
| '''Ikwarur'''<ref name=sotoruiz></ref> (Ikwadur)<br>Ecuador<br>Ecuador
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
| Documented
|-
| Ihiptu<br>Egypt<br>Egipto<br>Miṣr
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Ichiptu''
|-
| Salwadur<br>El Salvador<br>El Salvador
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Salwatur'', ''Ilsalwatur''
|-
| Chawpipacha Khiniya<br>Equatorial Guinea<br>Guinea Ecuatorial<br>Guiné Equatorial
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Purtuyis
|
:''Chawpipacha Khiniya''
|-
| Iritriya<br>Eritrea<br>Eritrea<br>Ertra<br>Iritriyá
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Tigrinya<br>Arabya
|
:''Iritriya''
|-
| Istunya<br>Estonia<br>Estonia<br>Eesti
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Istunya
|
:''Istuña'', ''Iysti''
|-
| Ithiyupya<br>Ethiopia<br>Etiopía<br>ʾĪtyōṗṗyā
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Amhara
|
:''Ityupya''
|-
| Phiyi<br>Fiji<br>Fiyi<br>Viti<br>Phījī
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Phiyi<br>Hindi
|
:''Witi''
|-
| Phinsuyu<br>Finland<br>Finlandia<br>Suomi<br>Finland
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Phinis<br>Suwiri
|
:''Phinsuyu'', ''Suwumi'', ''Suwumisuyu''
|-
| Ransiya<br>France<br>Francia<br>France
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransi
|
:''Ransiya''
|-
| Gabun<br>Gabon<br>Gabón<br>Gabon
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis
|
:''Qawun'', ''Qapun''
|-
| Gambya<br>The Gambia<br>Gambia<br>La Gambie
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis
|
:''Qamwiya''
|-
| Kartulsuyu<br>Georgia<br>Georgia<br>Sakartvelo
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Kartul
|
:''Kartulsuyu''
|-
| Alimanya<br>Germany<br>Alemania<br>Deutschland
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Aliman
|
:''Alimanya''
|-
| Gana<br>Ghana<br>Ghana
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Qhana''
|-
| Grisya<br>Greece<br>Grecia<br>Elláda
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Grigu
|
:''Risya'', ''Qillas''
|-
| Grinada<br>Grenada<br>Granada
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Riniyta''
|-
| Watimala<br>Guatemala<br>Guatemala
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Watimala''
|-
| Khiniya<br>Guinea<br>Guinea<br>Guinée
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis
|
:''Khiniya''
|-
| Khiniya-Wisaw<br>Guinea-Bissau<br>Guinea-Bisáu<br>Guiné-Bissau
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Purtuyis
|
:''Khiniya-Wisaw''
|-
| Wayana<br>Guyana<br>Guyana
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Qayana''
|-
| Ayti<br>Haiti<br>Haití<br>Ayiti
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ayti
|
:''Ayti''
|-
| Unduras<br>Honduras<br>Honduras
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Unturas''
|-
| Unriya<br>Hungary<br>Hungría<br>Magyarország
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Unriya
|
:''Hunqarsuyu'', ''Hunqarya'', ''Mayarsuyu''
|-
| Islandya<br>Iceland<br>Islandia<br>Ísland
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Islandya
|
:''Islan''
|-
| Indya<br>India<br>India<br>Bhārat
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Hindi
|
:''Hintiya'', ''Hintisuyu'', ''Intusuyu''
|-
| Indunisya<br>Indonesia<br>Indonesia<br>Indonesia
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Indunisya
|
:''Intunisya''
|-
| Iran<br>Iran<br>Irán<br>Irān
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Pharsi
|
:''Iran''
|-
| Iraq<br>Iraq<br>Irak<br>al-‘Irāq
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Iraq''
|-
| Ilanda<br>Ireland<br>Irlanda<br>Éire
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ilanda
|
:''Iyrisuyu''
|-
| Israyil<br>Israel<br>Israel<br>Yisrā'el<br>Isrāʼīl
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Iwriyu<br>Arabya
|
:''Israyil''
|-
| Italya<br>Italy<br>Italia<br>Italia
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Italya
|
:''Italya''
|-
| Shamayka<br>Jamaica<br>Jamaica
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Chamayka''
|-
| Nihun<br>Japan<br>Japón<br>Nihon
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Nihun
|
:''Nihun''
|-
| Urdun<br>Jordan<br>Jordania<br>al-Urdun
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Urtun''
|-
| Qasaqsuyu<br>Kazakhstan<br>Kazajistán<br>Qazaqstan
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Qasaq
|
:''Qasaqsuyu''
|-
| Kinya<br>Kenya<br>Kenia<br>Kenya
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Swahili
|
:''Qiña''
|-
| Kiribati<br>Kiribati<br>Kiribati<br>Kiribati
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Kiribati
|
:''Kiriwati''
|-
| Chinchay Chusun<br>North Korea<br>Corea del Norte<br>Chosŏn
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Kuryu
|
:''Chinchay Qurya''
|-
| Urin Tayhan<br>South Korea<br>Corea del Sur<br>Hanguk
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Kuryu
|
:''Qulla Qurya''
|-
| Kuwait<br>Kuwait<br>Kuwait<br>al-Kuwayt
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Kuwayit''
|-
| Kyrgyzstan<br>Kyrgyzstan<br>Kirguistán<br>Kyrgyzstan
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis<br>Arabya
|
:''Kurkhussuyu''
|-
| Lawsuyu<br>Laos<br>Laos<br>Muang Lao
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Law
|
:''Lawsuyu''
|-
| Latwiya<br>Latvia<br>Letonia<br>Latvija
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Latwiya
|
:''Latwiya'', ''Latwisuyu''
|-
| Libanu<br>Lebanon<br>Líbano<br>Libnān
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Liwnan''
|-
| Lisuthu<br>Lesotho<br>Lesoto<br>Lesotho
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Suthu
|
:''Lisuthu'', ''Suthusuyu''
|-
| Libirya<br>Liberia<br>Liberia
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Liwirya''
|-
| Libya<br>Libya<br>Libia<br>Lībyā
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Liwya''
|-
| Liechtenstein<br>Liechtenstein<br>Liechtenstein<br>Liechtenstein
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Aliman
|
:''Liytishtayna''
|-
| Lituwa<br>Lithuania<br>Lituania<br>Lietuva
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Lituwa
|
:''Lituwa'', ''Lituwasuyu'', ''Lituwaña''
|-
| Luksimbur<br>Luxembourg<br>Luxemburgo<br>Lëtzebuerg
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Luksimbur
|
:''Lutsiwur''
|-
| Madagascar<br>Madagascar<br>Madagascar<br>Madagasikara
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Malagasi
|
:''Mataqaskar''
|-
| Malawi<br>Malawi<br>Malaui<br>Malaŵi
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Chichewa
|
:''Malawi''
|-
| Malasya<br>Malaysia<br>Malasia<br>Malaysia
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Malaya
|
:''Malaysuyu''
|-
| Maldiwakuna<br>The Maldives<br>Las Maldivas<br>Dhivehi Raa'je
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Dhivehi
|
:''Maltiwakuna''
|-
| Mali<br>Mali<br>Malí<br>Mali
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis
|
:''Mali''
|-
| Malta<br>Malta<br>Malta<br>Malta
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Malta
|
:''Malta''
|-
| Marshall Wat'akuna<br>Marshall Islands<br>Islas Marshall<br>Aelōn̄
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Marshall
|
:''Marshal Wat'akuna''
|-
| Muritanya<br>Mauritania<br>Mauritania<br>Mūrītānyā
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Muritaña''
|-
| Mawrisyu<br>Mauritius<br>Mauricio<br>Maurice
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis
|
:''Mawris''
|-
| Mishiku<br>Mexico<br>México
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Mishiku''
|-
| Mikrunisya<br>Micronesia<br>Micronesia
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Mikrunisya''
|-
| Mulduwa<br>Moldova<br>Moldavia<br>Moldova
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Rumanya
|
:''Multuwa''
|-
| Munaku<br>Monaco<br>Mónaco<br>Monaco<br>Múnegu
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis<br>Munaku
|
:''Munaku''
|-
| Mungulsuyu<br>Mongolia<br>Mongolia<br>Mongol uls
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Mungul
|
:''Munqulsuyu'', ''Muqulsuyu''
|-
| Yanaurqu<br>Montenegro<br>Montenegro<br>Crna Gora
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Sirbya
|
:''Yanaurqu'', ''Sirna Qura''
|-
| Maruku<br>Morocco<br>Marruecos<br>al-Maġrib<br>Lmaġrib
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya<br>Berber
|
:''Maruqu'', ''Maraqish'', ''Maqriwiya''
|-
| Musambik<br>Mozambique<br>Mozambique<br>Moçambique
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Purtuyis
|
:''Musampik''
|-
| Namibya<br>Namibia<br>Namibia
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis<br>Arabya
|
:''Namiwya''
|-
| Nawru<br>Nauru<br>Nauru<br>Naoero
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Nawru
|
:''Nawru''
|-
| Nipal<br>Nepal<br>Nepal<br>Nepāl
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Nipal
|
:''Nipal''
|-
| Urasuyu<br>The Netherlands<br>Los Países Bajos<br>Nederland
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Urasuyu
|
:''Urasuyu''
|-
| Musuq Silanda<br>New Zealand<br>Nueva Zealanda<br>Aotearoa
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Mawri
|
:''Musuq Siylan'', ''Ñuwsiylan'', ''Awtiyarwa''
|-
| Nikarawa<br>Nicaragua<br>Nicaragua
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Nikarawa'', ''Nikaraqwa''
|-
| Niqir<br>Niger<br>Niger<br>Niger
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis
|
:''Niyqir'', ''Nichir''
|-
| Niqirya<br>Nigeria<br>Nigeria<br>Nijeriya<br>Naìjíríyà<br>Nàìjíríà
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Hausa<br>Igbo<br>Yoruba
|
:''Nayqirya''
|-
| Nurwiga<br>Norway<br>Noruega<br>Norge
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Nurwiga
|
:''Nurwiy'', ''Nurwiq''
|-
| Uman<br>Oman<br>Omán<br>ʻUmān
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Uman''
|-
| Pakistan<br>Pakistan<br>Pakistán<br>Pākistān
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Urdu
|
:''Pakistan''
|-
| Palaw<br>Palau<br>Palaos<br>Belau
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Palaw
|
:''Palaw''
|-
| Palistina<br>Palestine<br>Palestina<br>Filasṭīn
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Palastin''
|-
| Panama<br>Panama<br>Panamá
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Panama''
|-
| Papwa Ñukini<br>Papua New Guinea<br>Papúa Nueva Guinea<br>Papua Niugini<br>Papua Niu Gini
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Tok Pisin<br>Hiri Motu
|
:''Papwa Ñukhini''
|-
| Parawayi<br>Paraguay<br>Paraguay<br>Paraguái
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Warayni
|
:''Parawayi''
|-
| '''[[Piruw]]'''<ref name=sotoruiz>Soto Ruiz, Clodoaldo. ''Runasimi-Kastillanu-Inlis Llamkaymanaq Qullqa: Ayakuchu-Chanka, I Rakta.'' http://www.clacs.illinois.edu/quechua/documents/QuechuaDicc.pdf</ref><br>Peru<br>Perú<br>Piruw
| '''Piruw Ripuwlika'''<ref name=runasimide>''RUNASIMI.DE: Runasimi Simi Taqi.'' P'anqachaq Philip Jacobs. http://www.runasimi.de/runaengl.htm/</ref><br>Republic of Peru<br>República del Perú<br>Piruw Suyu
| Qhichwa<br>Inlis<br>Kastilla<br>[[Aymara simi|Aymara]]
| Documented.
|-
| Philipinakuna<br>The Philippines<br>Las Filipinas<br>Pilipinas
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Tagalu
|
:''Philipinakuna''
|-
| Pulunya<br>Poland<br>Polonia<br>Polska
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Pulunya
|
:''Pulansuyu'', ''Puluña''
|-
| Purtugal<br>Portugal<br>Portugal<br>Portugal
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Purtuyis
|
:''Purtukal'', ''Purtuwal''
|-
| Qatar<br>Qatar<br>Cater<br>Qaṭar
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Qatar''
|-
| Rumanya<br>Romania<br>Rumania<br>România
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Rumanya
|
:''Rumaña''
|-
| Rusiya<br>Russia<br>Rusia<br>Rossiya
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Rusiya
|
:''Rusiya''
|-
| Rwanda<br>Rwanda<br>Ruanda<br>Rwanda<br>Rwanda
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis<br>Rwanda
|
:''Ruwanta''
|-
| San Kits Niwiswan<br>Saint Kitts and Nevis<br>San Cristóbal y Nieves
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''San Kit Niwispas'', ''San Kit Niwispas''
|-
| Santa Lusiya<br>Saint Lucia<br>Santa Lucía
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Santa Lusiya''
|-
| ???<br>Saint Vincent and the Grenadines<br>San Vicente y las Granadinas
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''San Wisinti Qinatinkunapas''
|-
| Samwa<br>Samoa<br>Samoa<br>Sāmoa
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Samwa
|
:''Samwa''
|-
| San Marinu<br>San Marino<br>San Marino<br>San Marino
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Italya
|
:''San Marinu''
|-
| Santu Tumiy Prinsipipas<br>São Tomé and Príncipe<br>Santo Tomé y Príncipe<br>São Tomé e Príncipe
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Purtuyis
|
:''San Tumiy Rinsipipas''
|-
| Sawud Arabya<br>Saudi Arabia<br>Arabia Saudita<br>as-Su‘ūdiyyah
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Sawud Arawya''
|-
| Sinigal<br>Senegal<br>Senegal<br>Sénégal
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis
|
:''Siniqal''
|-
| Sirbya<br>Serbia<br>Serbia<br>Srbija
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Sirbya
|
:''Sirpisuyu'', ''Sirpiya'', ''Sirwiya''
|-
| Sichillakuna<br>Seychelles<br>Seychelles<br>Seychelles<br>Sesel
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis<br>Sisilwa
|
:''Sishil''
|-
| Liyun Urqu<br>Sierra Leone<br>Sierra Leona
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Siylla Liwun''
|-
| Singapur<br>Singapore<br>Singapur<br>Singapura<br>Ciṅkappūr
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Malaya<br>Tamil
|
:''Sinqapur''
|-
| Isluwakya<br>Slovakia<br>Eslovaquia<br>Slovensko
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Isluwakya
|
:''Isluwakya'', ''Isluwaksuyu''
|-
| Isluwinya<br>Slovenia<br>Eslovenia<br>Slovenija
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Isluwanya
|
:''Isluwiña'', ''Isluwinsuyu''
|-
| Salumun Wat'akuna<br>Solomon Islands<br>Islas Salomón
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Sulumun Wat'akuna''
|-
| Sumalya<br>Somalia<br>Somalia<br>Soomaaliya<br>aṣ-Ṣūmāl
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Sumali<br>Arabya
|
:''Sumalsuyu'', ''Sumalya''
|-
| Urin Aphrika<br>South Africa<br>Sudáfrica
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Urin Aphrika''
|-
| ???<br>South Sudan<br>Sudán del Sur
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Urin Suthan''
|-
| Ispaña<br>Spain<br>España
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Ispaña''
|-
| Sri Lanka<br>Sri Lanka<br>Sri Lanka<br>Śrī Laṃkāva<br>Ilaṅkai
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Sinhala<br>Tamil
|
:''Siylanka'', ''Isrilanka'', ''Siriylanka''
|-
| Sudan<br>Sudan<br>Sudán<br>as-Sūdān
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Suthan''
|-
| Surinam<br>Suriname<br>Surinam<br>Suriname
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Urasuyu
|
:''Surinam''
|-
| Swasisuyu<br>Swaziland<br>Suazilandia<br>eSwatini
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Swasi
|
:''Iswatisuyu'', ''Iswatini''
|-
| Suwidsuyu<br>Sweden<br>Suecia<br>Sverige
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Suwiri
|
:''Suwitin'', ''Suwitsuyu''
|-
| Suwisa<br>Switzerland<br>Suiza<br>Schweiz<br>Suisse<br>Svizzera
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Aliman<br>Ransis<br>Italya
|
:''Suwis''
|-
| Sirya<br>Syria<br>Siria<br>as-Sūrīyah
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Sirya'', ''Suwriya''
|-
| Tayiksuyu<br>Tajikistan<br>Tayikistán<br>Toçikiston
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Tayik
|
:''Tachiksuyu''
|-
| Tansanya<br>Tanzania<br>Tanzania<br>Tanzania
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Swahili
|
:''Tansaña''
|-
| Thaysuyu<br>Thailand<br>Tailandia<br>Prathet Thai
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Thay
|
:''Thaysuyu''
|-
| Tuqu<br>Togo<br>Togo<br>Togo
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis
|
:''Tuqu''
|-
| Tunqa<br>Tonga<br>Tonga<br>Tonga
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Tonga
|
:''Tunqa''
|-
| Trinidad Tubaguwan<br>Trinidad and Tobago<br>Trinidad and Tobago
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Rinitat Tupaqupas'', ''Rinitat Tuwaqupas''
|-
| Tunisya<br>Tunisia<br>Túnez<br>Tūnis
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Tuwnis''
|-
| Turkiya<br>Turkey<br>Turquía<br>Türkiye
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Turku
|
:''Turkusuyu'', ''Turkiy'', ''Turkiyiq''
|-
| Chad<br>Turkmenistan<br>Turkmenistán<br>Türkmenistan
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Turkmen
|
:''Tukminsuyu'', ''Turqinsuyu''
|-
| Tuwalu<br>Tuvalu<br>Tuvalu<br>Tuuvalu
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Tuwalu
|
:''Tuwalu''
|-
| Uganda<br>Uganda<br>Uganda<br>Uganda
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Uganda
|
:''Ukanta''
|-
| Ukranya<br>Ukraine<br>Ucraina<br>Ukrayina
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ukranya
|
:''Ukrayina''
|-
| Hukllachasqa Arab Imiratukuna<br>United Arab Emirates<br>Emiratos Árabes Unidos<br>Dawlat al-ʾImārāt al-ʿArabiyyah al-Muttaḥidah
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Hukllachasqa Arawya Imiratkuna''
|-
| Hukllachasqa Qhapaq Suyu<br>United Kingdom<br>Reino Unido
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Hukllachasqa Qhapaqsuyu''
|-
| Hukllachasqa Amirika Suyukuna<br>United States of America<br>Estados Unidos de América
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Hukllachasqa Amirika Suyukuna''
|-
| Uruwayi<br>Uruguay<br>Uruguay
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Uruwayi''
|-
| Usbiksuyu<br>Uzbekistan<br>Uzbekistán<br>O‘zbekiston
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Usbik
|
:''Uswiqsuyu''
|-
| Wanwatu<br>Vanuatu<br>Vanuatu<br>Vanuatu<br>Vanuatu
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Ransis<br>Bislama
|
:''Wanwatu''
|-
| Watikanu Llaqta<br>Vatican City<br>Ciudad del Vaticano<br>Città del Vaticano
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Italya
|
:''Watikan Llaqta''
|-
| Winisuyla<br>Venezuela<br>Venezuela
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Winisuyla''
|-
| Witnam<br>Vietnam<br>Vietnam<br>Việt Nam
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Witnam
|
:''Witnam''
|-
| Yaman<br>Yemen<br>Yemen<br>al-Yaman
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla<br>Arabya
|
:''Yaman''
|-
| Sambya<br>Zambia<br>Zambia
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Samya''
|-
| Simbabwi<br>Zimbabwe<br>Zimbabue
|
| Qhichwa<br>Inlish<br>Kastilla
|
:''Simpapwi'', ''Simpawiq''
|-
| [[QHI]]<br>ING<br>KAS<br>TUK
| QHI1<br>ING1<br>KAS1<br>TUK1
| Qhichwa<br>Inlis<br>Kastilla<br>[[tukri simi|tukri]]
| No recorded instances.<br>
|}
{{reflist}}
 
*[[Ruraq:Sumiaz/Mama llaqtakuna]]
"https://qu.wikipedia.org/wiki/Ruraq:Sumiaz" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)