Ruray rimana, Simichaq, Rimachiq icha Imachiq nisqaqa (kastilla simipi: verbo), ima rurasqatapas, ruraytapas, ruranatapas sut'ichaq rima layam.

Huk rimaykunapiqa - ahinataq qhichwa simipi, aymara simipi - tukuy ruray rimanaqa huklla kamachinallakamam rimanachakunku. Huk rimaykunapitaq - ahinataq kastilla simipi - manam kamachinallakamachu rimanachakunku.

Ruray rimanachay llamk'apuy

(Conjugación)

Ruray rimanachay - (Conjugación)
Ñuqa takini yo canto
Qam takinki tu cantas
Ñuqa pukllani yo juego
Qam pukllanki tu juegas
Ñuqa takiq kani yo soy cantante
Qam takiq kanki tu eres cantante
Ñuqa allin runa kani yo soy bueno
Qam allin runa kanki tú eres bueno

Ruway simikunaman qatiq llamk'apuy

(Sufijos verbales)

Los sufijos se puede utilizar en cualquier verbo para que la expresión sea coherente:

Sufijos verbales
Yo (-o) Ñuqa (-ni)
(-s) Qam (-nki)
Èl (-) Pay (-n)
Nosotros (inclusivo) (-mos) Ñuqanchik (-nchik)
Nosotros (exclusivo) (-mos) Ñuqayku (-yku)
Vosotros (-´is) Qamkuna (-nkichik)
Ellos (-n) Paykuna (-nku)

Ruwaykunaq pachan llamk'apuy

(Tiempo de los verbos)

Sutikuna: SAPAQ YUPA - (Substantivos: SINGULAR)
Kunan pachapi Presente
Ripuq pachapi Pasado
Hamuq pachapi Futuro

Kaypipas qhaway llamk'apuy

"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Ruray_rimana&oldid=620905" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)