Winchuka,[1][2] Chirimacha[2] icha Uluchi[1] (Triatoma infestans) nisqaqa runap yawarninta ch'unqaq palamam, chaqas unquyta qatichiq.

Triatoma infestans
Mit'an kamay
Regnum: Animalia
Phylum: Arthropoda
Classis: Insecta
Ordo: Hemiptera
Subordo: Heteroptera
Familia: Reduviidae
Subfamilia: Triatominae
Genus: Triatoma
Species: T. infestans
Mit'an kamaypaq sutin
Triatoma infestans

Pukyukuna llamk'apuy

  1. 1,0 1,1 Joaquín Herrero, Federico Sánchez de Lozada: Diccionario Quechua. Estructura Semántica del Quechua Cochabambino Contemporáneo (pdf, 581 pp., 139 MB). Cochabamba, Edita D.E.F.Co. 1983. p. 496. Llajtaspichu uluchita winchuka nispa ninku? - Llajtaspiqa, wakinkuna, jatun uluchista winchuka nispa ninku. Noqanchejpajqa mayqellanpis uluchi, ari.
  2. 2,0 2,1 C.J. Schofield, Cleber Galvão: Classification, evolution, and species groups within the Triatominae. Acta Tropica 110 (2009) 88–100. p. 89: The term ‘vinchuca’ widely used in Chile, Argentina and Uruguay, is derived from Quechua and typically translated as “he that lets himself fall”, perhaps referring to bugs falling from the house roof to reach their hosts below. In Peru, the widely used term is ‘chirimacha’, again from Quechua, usually translated as “drunk with the cold” and assumed to refer to the bugs’ dislike of very cold conditions (and absence from the high Andes).

Hawa t'inkikuna llamk'apuy

"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Winchuka&oldid=613334" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)