14 AluminyuUllayayaqPhusphuru
C

Si

Ge
Sapsi
Qallawap sutin, sananchan, yupaynin Ullayayaq, Si, 14
Qallawa tawqaYaqa q'illaykuna
Huñu yupay, ñiqi rakiri yupay, bluki ñiqi 143, p
Llimphi, rikch'ayninrakhu allpa kaspa,

laqha uqi, aslla anqayaq

Iñuku wisnu 28.0855(3) g·mol−1
Iliktrun kumphigurasyun [Ne] 3s2 3p2
Iliktrunkuna iñuku qaraman 2, 8, 4
Pachaykamay kayninkuna
T'inki kachkay (KPP-pi)solid
Kikin wisnu (KPP-pi)2.33 g·cm−3
Puriqlla kikin wisnu puriqchana iñupi2.57 g·cm−3
Puriqchana iñu1687 K
(1414 °C, 2577 °F)
Wapsichana iñu3538 K
(3265 °C, 5909 °F)
Huñuna q'uñichiy50.21 kJ·mol−1
Wapsichana q'uñichiy359 kJ·mol−1
Q'uñichina atipay(25 °C) 19.789 J·mol−1·K−1
Wapsi ñit'iy
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 1908 2102 2339 2636 3021 3537
Iñukup kayninkuna
Umiña llikaq'ispi umiña hina
Muksichana yupaykuna4
(amphutiru muksi)
Iliktrunigatiwu kay1.90 (Pauling iskala)
Iyunchana michakuna
(aswan)
1st: 786.5 kJ·mol−1
2nd: 1577.1 kJ·mol−1
3rd: 3231.6 kJ·mol−1
Iñuku illwa110 pm
Iñuku illwa (yupasqa)111 pm
Kuwalinti illwa111 pm
Van der Waals illwa210 pm
Hukkuna
Maqnitu ñiqichaynonmagnetic
Q'uñi pusay(300 K) 149 W·m−1·K−1
Q'uñipi mirakuy(25 °C) 2.6 µm·m−1·K−1
Ruqya t'ihuña (ñañu k'aspi)(20 °C) 8433 m/s
Young's modulus150 GPa
Bulk modulus100 GPa
Mohs sinchi kay6.5
CAS ñiqi yupay7440-21-3
Band gap energy at 300 K1.12 eV
Huk isotopunkuna
Uma qillqa: Ullayayaq qallawap isotopunkuna
iso NA kuska kawsay mit'a DM DE (MeV) DP
28Si 92.23% Si-qa takyaqmi, 14 niwtrunnin kaptinqa
29Si 4.67% Si-qa takyaqmi, 15 niwtrunnin kaptinqa
30Si 3.1% Si-qa takyaqmi, 16 niwtrunnin kaptinqa
32Si syn 170 y β- 13.020 32P
References
Kay suyuchata qhaway  rimanakuy  llamk'apuy

Ullayayaq icha Silisyu (musuq latin simipi: silicium < silex, "ullaya"), Si nisqaqa huk sinchi kaq, yaqa q'illay qallawam.

Ullaya nisqa ullayayaqpa muksin (SiO2) sallqapi sapsilla kaq qiqllam.

Runakuna ullayayaqtaqa antañiqiq kapchiypi antañiqiq chhillpakunata ruranapaq llamk'achinkum.

"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Ullayayaq&oldid=588313" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)