Yana Huchk'u, Yanawara, Ukhu pacha icha Yana Uchku nisqaqa huk pachaqta suyun, maypichus llasaturaku atiy ancha kallpayuq, mana imapis, k'anchaypis icha huk iliktruniku waqrakunapis, chawpipi kallpayuq kaqta, kanan pampa nisqamanta ayqinanpaq.[2] Kasqa rilatiwidad (Pacha) ñasa nin, chawpipi kumpaktu wisnu pachata q'iwiyta atinman, yana huchk'uta ruwananpaq.[3][4] Mana ayqikuypa tukunantaqa "kanan pampa" ninchis. Hatun kamanata ruwaptinpis, huk imapis chimpaptinpa chayananpi hinaspa pasananpipis, mana nima willay yanapaq riqch'ananyuqchu "kasqa rilatiwidad" nisqamanhina.[5] Achka ruwaykunapi, yana husk'uqa allin yana kurku hinam llamk'an, mana k'anchayta rikuchisqanrayku.[6][7] Chaymantapis, kurkuyuq pachapi kuwantum pampa ñasa icha yachayqa willan kanan pampakuna Hawking radiyasiyunta lluqsichisqanmanta, kikin ispiktru icha qhawanyuq yana kurkuwan huk ruphaywan waqlawmanta kikilawkunayuq wisnunman. Kay q'uñi kayqa chaskancha yana huchk'ukunapaq Kelvinpa hunukunamanta yapanan huknin, chayraykum astawantaqa mana chiqap qhawayta atikunchu.

Blackness of space with black marked as centre of donut of orange and red gases
Messier 87 nisqap ukhunpi huk ancha hatun yana husk'up chiqan rikch'aynin.[1]
Schwarzschild yana husk'umanta kawsaq hinaku, qhipanpi huk wiraqucha pasashaqtin. Chaynichasqa pacha muyuriqpiqa wiraqucha ancha llasaturaku qhaway nisqatam qhawanku.

Pukyukuna llamk'apuy

  1. Oldham, L. J.; Auger, M. W. (March 2016). "Galaxy structure from multiple tracers – II. M87 from parsec to megaparsec scales". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 457 (1): 421–439. arXiv:1601.01323. Bibcode:2016MNRAS.457..421O. doi:10.1093/mnras/stv2982. S2CID 119166670.
  2. Wald 1984, pp 299–300
  3. Wald, R. M. (1997). «Gravitational Collapse and Cosmic Censorship». En Iyer, B. R.; Bhawal, B.. Black Holes, Gravitational Radiation and the Universe. Dordrecht: Springer. pp. 69–86. doi:10.1007/978-94-017-0934-7. ISBN 978-9401709347. 
  4. Overbye, Dennis (8 June 2015). "Black Hole Hunters". NASA. Archived from the original on 9 June 2015. Retrieved 8 June 2015.
  5. Hamilton, A.. Journey into a Schwarzschild black hole
  6. Schutz, Bernard F. (2003). Gravity from the ground up. Cambridge University Press. p. 110. ISBN 978-0-521-45506-0. https://books.google.com/books?id=P_T0xxhDcsIC. 
  7. Davies, P. C. W. (1978). "Thermodynamics of Black Holes" (PDF). Reports on Progress in Physics. 41 (8): 1313–1355. Bibcode:1978RPPh...41.1313D. doi:10.1088/0034-4885/41/8/004. S2CID 250916407. Archived from the original (PDF) on 10 May 2013.
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Yana_huchk%27u&oldid=654456" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)