Yunka suyu

Yunka nisqaqa Javier Pulgar Vidal-pa nisqankama Piruwpi, Antikunap kuntinpi antinpipas sallqa suyum, mama quchamanta 500 mitru hanaqmanta 2300 mitrukama.

Lachay lumakuna, Lima, Piruw

Chakra yurakuna

Piruwpi paqarisqa

• Mulli (Schinus molle)
• Palta (Persea americana)
• Luqma (Pouteria lucuma)
• Usuma (Bunchosia argentea)
• Chirimuya (Annona cherimolia)
• Sawintu (Psidium guajava)

Piruwman apamusqa

• Sirwila (Prunus domestica)
• Laranqa (Citrus sinensis)
• Misk'i wiru (Saccharum officinarum)

K'ita yurakuna

• Pitahaya (Cereus atrigonodendron)
• Paqpa (Agave americana)
• Chunta paqpa (Fourcroya andina)

Sallqa uywakuna

• Chawkatu (Mimus longicaudatus)
• Tawriqaray (Campylorhynchus fasciatus)
• Titira (Lutzomyia): huk yawar ch'unqaq ch'iti ch'uspi, Bartonella bacilliformis nisqa sirk'i añakita apaykuq