Tara yura urin rikch'aq ayllu

(Caesalpinioideae-manta pusampusqa)
Tara yura urin rikch'aq ayllu
Caesalpinia pulcherrima
Caesalpinia pulcherrima
Mitan kamay
Regnum: Plantae
Divisio: Magnoliophyta
Classis: Magnoliopsida
Ordo: Fabales
Familia: Fabaceae
Subfamilia: Caesalpinioideae DC.
Rikch'aq llaqta

Cassieae
Caesalpinieae
Cercideae
Detarieae

Tara yura urin rikch'aq ayllu (subfamilia Caesalpinioideae) nisqaqa huk chaqallu yurakunap urin rikch'aq ayllunmi, rurunkunaqa chaqallum. 140 rikch'ananmi, waranqa rikch'aqninmi kan.

TuktunkunaLlamk'apuy

 
Caesalpinioideae: tuktu siq'intinkuna.

Tuktunkunaqa iskay yumanayuqmi, wach'illam icha iskaykinrami, pichqantin raphimuyum. Sapsilla chunkantinm pichqantin icha achka sisa raphinkunam, iskaymanta aswanmi. Sapsilla huklla ruru raphinmi.

Tuktu minuywanqa kay hinam:   icha  

Rurunqa chaqallum.

Rikch'aqkunaLlamk'apuy

Kaymi huk tara hina yurakuna:

Hawa t'inkikunaLlamk'apuy