Chakana tuktuyuq rikch'aq ayllu

Chakana tuktuyuq rikch'aq ayllu (familia Cruciferae icha Brassicaceae) nisqaqa huk yurakunap rikch'aq ayllunmi, 338 rikch'anayuq, 3.709 rikch'aqniyuq.

Chakana tuktuyuq rikch'aq ayllu
Barbarea vulgaris
Barbarea vulgaris
Barbarea vulgaris
Mit'an kamay
Regnum: Plantae
Divisio: Magnoliophyta
Classis: Magnoliopsida
Ordo: Brassicales
Familia: Brassicaceae
Burnett
Rikch'ana

338 rikch'ana

Tuktunkuna

llamk'apuy
 
Brassica: tuktu siq'intin.

Kintu tuktu-tuktu icha iskay kintu tuktu-tuktu manam tiyana raphiyuqchu.

Tuktunkunaqa iskay yumanayuqmi, tawantin raphimuyum, wach'illam, chakana hinam. Tawantin wayta raphinkunaqa qispillan, hinallaqtami tawantin akilla raphinkuna, iskay muyupim. Suqtantin sisa raphinkuna iskay muyupim. Hawa sisa muyuqa chutu iskayniyuqmi, ukhu muyutaq tawa suni sisa raphiyuqmi. Ruru raphintinqa hawa tiyaqmi, ch'ulla icha iskay q'illayuq. Iskay puquna ruru raphim.

Tuktu minuywanqa kay hinam:   

Rurunqa murusapa suni p'uru rurum (silikwam).

Rikch'aqkuna

llamk'apuy

Kaymi huk chakana tuktuyuq yurakuna:

Hawa t'inkikuna

llamk'apuy