Mast'a tiktunikukuna
Mast'a tiktunikukuna (Qhipa Latin simimanta: tectonicus, Ñawpa Qirisya simimanta: τεκτονικός "wasichaq", Kastilla simipi: tectónica de placas)[1] nisqaqa tukuypaq chaskisqa hamut'ay ñasam, Tiksimuyup lithusmuyu nisqapi achka hatun mast'a tiktunikukuna kasqanmanta, chaykunaqa yaqa 3.4 waranqa hunu wata ñawpaqmantaraqmi pisi pisimanta purichkanku.[2] Kay wallpamaqa continental drift nisqa yuyaywanmi hatarichin, chay yuyayqa XX pachakwatap ñawpaq chunka watakunapi wiñasqa. Kay mast'a tiktunikukuna tiksimuyu hamut'aqkunap llapanpi chaskisqanmi hamurqan, 1960 wata chawpimanta tukukuykama mamaquchapa patanpi mast'arikuynin chaninchasqa kaptin.