Pukina simi nisqaqa ñawpa pacha Antikunapi huk rimaysi karqan, Titiqaqa qucha patanpi, Arika, Taqna, Muqiwa k'itikunapi rimasqas. Kastilla kamachiy pachapis wañurqan.

Rimana taqi llamk'apuy

Pukina yupana chay lawnpi simikunawan:[1][2]

Yupana Pukina Kallawaya Uru/Chipaya Aymar
1 pesq uksi shi/shintal'a maya
2 so soo pisqe/pishk paya
3 qapa qapi chcp/chep kimsa
4 sper pili pakpik pusi
5 taqpa chisma paanuqo pisqa
6 chichun tajwa pachuy sojta (qallqo)
7 stu kajsi tohonqo pa qallqo
8 kina wasa qonqo kimsa qallqo
9 cheqa nuki sanqaw lla-tunqa
10 sqara/skata jocha qalo tunqa

Pukina suti rantikuna chay lawnpi simikunawan:[1]

Qhishwa Pukina Kallawaya Uru Aymar
ñuqa ni nisi wiril naya
qam pi chuu amp juma
pay chu, hi chuinin tis, nis jupa
ñuqayku nich nisiyku uchumi jiwasa
ñuqanchik señ nisinchej wisnaqa nanaka
qamkuna pich chuukunas ampchuqa jumanaka
paykuna chuch chuininkuna nisnaqa jupanaka

Loukotkaqta (1968) Puquina, Kallawayamanata rima listakuna.[3]

Rima Pukina Kallawaya
huk pesk uxsi
iskay so suyo
kimsa kapak kxapi
uma kxutu
ñawi sekbi paxañi
maki kupi sui
warmi atago atasi
yaku unu mimi

Pukyukuna llamk'apuy

  1. 1,0 1,1 Aguiló, Federico. 2000. El Idioma del Pueblo Puquina: Un enigma que va aclarándose. Quito, Ecuador: Intercultural de las Nacionalidades Pueblos Indígenas/Fondo Ecuatoriano Populorum Progressio. 116pp.
  2. LAIME AJACOPA, TEÓFILO. 2020. DICCIONARIO BILINGUE: PUQUINA – CATELLANO / CASTELLANO – PUQUINA. 978-99954-1-970-7
  3. Loukotka, Čestmír (1968). Classification of South American Indian languages. Los Angeles: UCLA Latin American Center. https://archive.org/details/classificationof0007louk. 
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Pukina_simi&oldid=654195" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)