SI tupuy
(Sistema Internacional de Unidades-manta pusampusqa)
SI tupuy icha Nasyunpura Tupuy Llika (phransis simimanta: Système international d'unités, kastilla simipi: Sistema Internacional de Unidades) nisqaqa astawan llamk'achisqa tupukuna llikam kay pachapi. 1960 watapi, Llasaykuna Tupuykunapas Kunphirinsyam kay llikata suqta tupuwan kamasqa. 1971 watapi, qanchis ñiqi tupu, mol, yapakusqa.
Chhikan kaykunapaq llamk'achisqa SI tupuypa tupunkunaqa pachaykamay phinuminukunapi tiksikunkum; wisnu tuputaq, kilugramu, nasyunpura kilugramu prututipup wisnunmi: haqay hallchasqa platinu iridyupas silindrum Llasaykuna Tupukunapas Nasyunpura Qillqana Ukhupi.
Tupukuna SI tupuypi
llamk'apuyQhapaq Tupukuna
llamk'apuyPachaykamay kuraq chhikan kay | Qhapaq Tupu | Sanancha | Rikusqakuna |
---|---|---|---|
Karu kay | mitru | m | Achkiypa t'ihuñanmanta kikinchakunmi. |
Mit'awi (Pacha) | sikundu | s | Iñuku pachamanta kikinchakun. |
Wisnu | kilugramu | kg | Manam 1000 gramu hina kikinchakunchu. |
Pinchikilla puriy | ampiryu | A | Pinchikilla pampamanta kikinchakunmi. |
K'aha | kelvin | K | Unu kimsantin iñup tirmudinamika k'ahanmanta kikinchakun. |
Hayk'a imayay | mol | mol | Avogadro-p Yupaynin rikuypas. |
Achki sinchi | candila | cd |
Kaymi huk SI tupukunam:
- Sikundu s: Mit'awi (Pacha)
- Mitru m: Karu kay
- Litru l: P'ulin
- Kilugramu kg: Wisnu
- Voltyu V: Pinchikilla mast'ay
- Watyu W: Arpay
- Newton (tupu) N: Kallpa
Karu Kay Tupu |
Quyllur yachaypi: achkiy sikundu | achkiy wata | parsik | quyllur yachay tupu |
SI tupuypi: ångström | mikrumitru | milimitru | sintimitru | mitru | kilumitru |
Inlish Tupuy Llikapi: mil | inch | foot | yard | furlong | mila | liwa |
Nihun Tupuy Llikapi: bu | sun | shaku | ken | chō | ri |