Yuyaysapa karurimana

Yuyaysapa karurimana, yuyaysapa silular icha yuyaysapa tilihunu (Inlish simipi: smartphone, kastilla simipi: teléfono inteligente) kayqa huk huch'uy apaychana antañiqiq, chay ankichiy karimanawan, antañiqiqwan huñusqa qamun purispa llamk'anapaq.

Paykunaqa ruwana tiliphunukunamanta sapaqchasqa kanku aswan kallpasapa sinch'i kaq atiyninkuwan chaymanta hatun kuyuchina llamk'anakuna, mayqinkunachus astawan hatun llamp'u kaq, intirnit (kayhina web wamp'uq kuyuchina sakha wanda kaqpi), chaymanta multimitya ruwanakuna (kayhina taki, kuyuq rikch'a, rikch'a hap'inakuna, chaymanta phuqllay), nukliyuphunuwan kuska ruwaykuna kunkawan waqyay, qillqanakuy ima. Yachayniyuq tiliphunu huk yupay q'illay–uqidu–chawpipi-kunduktur (Inlish simpi: metal–oxide–semiconductor) sirkuyitu churasqawan (Inlish simipi: integrated circuit) chipkuna kaqwan kanku, imaymana sinsurkuna kaqwan kanku mayqinkunachus ñawpaqmanta churasqa chaymanta kimsa kaq llump'u kaq kaqwan apruwichayta atinku (ahinataq huk maqnitmitru, qaylla sunsurkuna, warumitru, qiru-iskupiyu, asilirumitru kaymanta astawan), chaymanta mana alanriyuq willanakuy prutukulukuna yanapakuy (kayhina Bluetooth, Wi-Fi, utaq antakilla puriy). Kunanpachaqa yachaynuyuq tiliphunu ruwaqkuna antakilla willay tinkuyta chaymanta antakilla imirhinsiya qaraqkuna llamk'anakunaman tinkuyta qallarinku karu suyukunapi llamk'anapaq, maypichus mana kanchu hallp'api llika atikuq.

Wiñay-kawsay qillqa

IBM Simon wan hut'achina pampa (1994)^[1]

Waqhina rikukuq, llamk'aykuna llika sistima tikrakuykuna

LG Prada hatun atinniyuq taktil qhawanapmapayuq 2006 watapi riqsichisqa

Ñawpaq kaq Apple iPhone; riqsichiyninta qatispa chay kumun rikukunanpampa phaktur hatun taktil qhawanapampa llamp'ukaq chawpi uya mana sinch'i yatana llumpa kaqkunaman tikrasqa^[2]