Piruwanu Sach'a-sach'a Kururanapaq Runallaqtapura Tantanakuy
Piruwanu Sach'a-sach'a Kururanapaq Runallaqtapura Tantanakuy, kastilla simipi Asociación Interétnica de Desarrollo de la Selva Peruana (AIDESEP) nisqaqa Piruwanu Amarumayu sach'a-sach'a suyupi kaq ayllu runakunap tantanakuyninkunap hatun tantanakuyninmi.
Juan Velasco Alvaradop kamachinanqa 18 ñiqin inti raymi killapi 1974 watapi Ley de Comunidades Nativas (Nº 20653) nisqawan, 11 kaq uma rakinwan, Piruwpa Amarumayu sach'a-sach'a suyunpi kawsaq runa llaqtakunap allpankunata amacharqan hatun akuna ruruchinap mana hap'inanpaq. Chay pacha ayllu runakunap musuq tantanakuyninkunam paqarirqan.
1979, 1980 watakunapi Ashaninka runakunap CECONSEC-nin (Central de Comunidades Nativas de la Selva Central), Shipibo runakunap FECONAU-nin (Federación de Comunidades Nativas de Ucayali), Evaristo Nugkuag Ikananpa pusasqan Awahun runakunap CAH-nin (Consejo Aguaruna y Huambisa) 1980 watakunap qallarisqanpi AIDESEP sutiyuq hatun tantanakuytam kamarirqan. 27 ñiqin aymuray killapi 1985 watapi Piruw mama llaqta riqsirirqanmi.
1993 watapi kamarisqa musuq piruwanu hatun kamachiwan chay allpakuna manañam amachasqachu kachkan.
9 ñiqin ayriway killapi 2009 watapi AIDESEP tantanakuypi wankurisqa ayllu runakuna Bagua llaqta k'itipi sach'a-sach'a suyupi allpa wira ruruchinata hark'anapaq mañaspa sayakurqanku. Umalliq Alan García wardyankunawan chay sayariyta sarupaptin kimsa chunkamanta aswan runakunam wañurqanku, pachak pichqa chunkataq k'irisqam karqan.
AIDESEP tantanakuypa kunan pusaqninqa Alberto Pizangom, Chayawita runam.
AIDESEP-qa Amarumayu Pampa Aylluruna Tantanakuykunap T'inkinakuyninpim (Coordinadora de las Organizaciones Indígenas de la Cuenca Amazónica) wankurisqa.