Pilón Lajas kawsay pacha churarikusa
(Pilón Lajas kawsay pacha risirwa-manta pusampusqa)
Pilón Lajas kawsay pacha risirwa | |
---|---|
Muriti Mauritia flexuosa | |
Mama llaqta: | Bolivia |
Tiyay | Chuqiyapu suyu: Urin Yunka pruwinsya, Lariqaqa pruwinsya, Franz Tamayo pruwinsya; Beni suyu: Ballivián pruwinsya; |
Tinkurachina siwikuna | 14º25’ – 15º27’ S 66º55’ – 67º40’ W |
Hallka k'iti k'anchar | 400.000 ha |
Hanaq kay | 200 m - 2.000 m |
Kamasqa wata | 9-IV-1992 (DS Nº 23110) |
Karu puriqkuna / wata: | |
Pacha suyu: | |
Llika tiyanan | [www.] |
' | |
Buliwyapi mamallaqta parkikuna |
Pilón Lajas kawsay pacha risirwa (kastilla simipi: Reserva de la Biosfera y Tierra Comunitaria de Origen Pilón Lajas) suyuqa amachasqam kachkan, Buliwya mama llaqtapi, Beni suyupi, Ballivián pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupipas, Urin Yunka pruwinsyapi, Lariqaqa pruwinsyapi, Franz Tamayo pruwinsyapipas.
Allpa saywachi
llamk'apuyChiriqunuy
llamk'apuyYura yura
llamk'apuyPilón Lajas kawsay pacha risirwapiqa kanmi 2.500-chá laya yurakuna.
- Ishpinku Amburana cearensis
- Astrocaryum spp. ("Chonta")
- Astronium urundeuva ("cuchi")
- Chunta Bactris gasipaes
- Caesalpinia sp.
- Calophyllum brasiliense
- Siwis: Cedrela odorata
- Dipteryx odorata
- Ficus sp. ("bibosi")
- Geonoma spp.
- Guarea sp.
- Qatawa Hura crepitans
- Chunta yura rikch'aq ayllu: Taraputu sach'a Iriartea deltoidea
- Geonoma deversa ("Jatata")
- Chunta yura rikch'aq ayllu: Muriti Mauritia flexuosa
- Mara Swietenia macrophylla
- Chunta yura rikch'aq ayllu: Pullupuntu / yarina / chili Phytelephas macrocarpa
- Scheelea princeps
- Socratea exorrhiza
- Mara Swietenia macrophylla
- Tabebuia spp.
- Tapirira guianensis ("mara macho")
- Terminalia sp.
Uywa uywa
llamk'apuyKay risirwapiqa kanmi 755 laya uywakuna, 485 laya pisqukuna.
- Q'utu k'usillu: Puka q'utu k'usillu Alouatta seniculus
- Puka uya makisapa Ateles paniscus
- Hatun pichna Lutra longicaudis
- Uturunku Panthera onca
- Yaku puma Pteronura brasiliensis
- Anti ukumari Tremarctos ornatus
- Hatun khirkinchu Priodontes maximus
- Sach'awaka: pampa sach'awaka Tapirus terrestris
- Wankana Tayassu pecari
- Lumu khuchi Pecari tajacu
- Hayupa Agouti paca
Pisqukuna: 485 rikch'aq
- Ampelion rufaxilla
- Cairina moschata
- Chullu walli Harpia harpyja
- Oroaetus isidori
- Luru Psittacidae: 14 rikch'aq
- Pinsha Ramphastidae: 9 rikch'aq
- Tayu Steatornis caripensis
- Terenura sharpei
- Thraupinae: 47 rikch'aq
Challwakuna: 103 rikch'aq
Suchuqkuna: 58 rikch'aq
- Charapa: Podocnemis unifilis
- Lagartu: Yana lagartu Melanosuchus niger
Allpa yaku kawsaqkuna: 36 rikch'aq
Runakuna
llamk'apuyRisirwapiqa 25 Indihina ayllu llaqta kawsan (650 runa 1996 watapi): Tsiman (36,4%), Mosetén (10,8%), Takana runakuna (33%), Ese'eqha runakuna pas. Mayukuna patankunapi, llaqtakunapas ñiqpi aswanta tiyanku.
Llaqta | Runakuna |
---|---|
Rurrenabaque | 4.959 |
San Buenaventura | 1.670 |
Yukumu | 1.400 |
San Borja | 1.670 |
Wiñay kawsay
llamk'apuyApaykachana
llamk'apuyKaypipas qhaway
llamk'apuyPukyukuna
llamk'apuyHawa t'inkikuna
llamk'apuyBuliwyapi amachasqa sallqa suyukuna | ||
---|---|---|
Mamallaqta parkikuna: Amboró · Awarawi · Carrasco · Isiboro Secure · Iñao · Kaa Iya · Madidi · Noel Kempff Mercado · Qutapata · Sajama · San Matías · Tunari · Turu Turu · Utukis | ||
Mamallaqta risirwakuna: Eduardo Abaroa · Manuripi-Heath Amarumayu · Tarikiya | ||
Risirwakuna: Apulupampa · Beni · Palmar · Pilón Lajas · Sama urqukuna · Tukawaka · Ulla Ulla | ||
Ramsar k'itikuna: Kunsipsyun qucha · Pantanal · Pukaqucha · Puwpu qucha · San José · Titiqaqa qucha · Uru-Uru qucha |