Ranulfo Amador Fuentes Rojas

Kawsaynin
Ranulfo Amador Fuentes Rojas
Paqarisqa	nuwimri 18, 1940 (run 84)
Suyun	Piruw

Education
Simikunan	Kastilla simi
Llamk'anan
Llamk'anan	qillqaq
Military service
Hawa-puriq

Ranulfo Amador Fuentes Rojas sutiyuq runaqa (18 ñiqin ayamarq'a killapi 1940 watapi paqarisqa Punki llaqtapi, Anqu distritupi, Lamar pruwinsyapi, Ayakuchu suyupi, Piruwpi) piruwanu qhichwa simipi kastilla simipipas qillqaqmi, waynu takichaqpas.

Kawsaynin

Ranulfoqa, Ranucha qayasqapas, wiñarqan Punki llaqtapi chunka hukniyuq kaq watankama. Ancha yuraq qarayuq kaptinmi, qhichwa masinkunas chikchi nispa kamiq karqan. Manaraqsi kastilla simitachu rimarqan, qhichwa simillatas. Lucía Rojas Sosa sutiyuq maman wañurqaptinsi, chunka hukniyuq watallayuq kaspa taytanwan Amadeo sutiyuq wawqinwanpas sach'a-sach'akunaman astakurqan, "chunchu" nisqa runakunawan kawsanapaq. Taytanpas wañurqaptinsi Punkiman kutimurqan, allin runakunawansi kawsaspa. Chaymantataq Limaman astakurqan yachaqanapaq llamk'anapaqpas. Piedraliza del Rímac nisqa barriyupi kawsaspa yachay wasiman rirqan. Chaypi limeño nisqa runakunas asipayaspa llakichiq karqan. Chaypachas takikunata, harawikunata, waynukunata qillqayta qallarirqan. Chunka pichqayuq watayuq kaspa ñawpaq kaq waynunta qillqarqan, Voluble (Corazón de piedra ingrata) sutiyuq, iskay simipi takina (huk wirsukuna kastilla simipi, hukkunataq qhichwa simipi). 1970 watapi qillqarqan lliwkunamanta aswan riqsisqa waynuntam, El Hombre ("Runa") nisqa, kastilla simipi. Waynunkunapaqqa takinatam rimanatapas ruraq karqan.

2002 watapi Llaqtaypa Harawin nisqa 32 harawiyuq qillqasqanpaq Qhichwa simi kapchiy mamallaqta suñay (Premio Nacional de Literatura Quechua) nisqatam chaskirqan.

Qillqasqankuna

Waynukuna

[1956] 1966: Voluble (Corazón de piedra ingrata) (kastilla, qhichwa)
1967: Mis Recuerdos (kastilla, qhichwa)
1970: La Mar (kastilla)
1971: Niñachay (qhichwa)
[1970] 1974: El Hombre (kastilla; qhichwaman t'ikrasqapas)
1977: Pasñacha (qhichwa, kastilla)
1979: El Jilguero (kastilla)
1980: Punchullay (qhichwa, kastilla)
1981: Inti Sol (kastilla; Marcial Molinap t'ikrasqan qhichwaman)
1981: El Pajarillo (kastilla, qhichwa)
1982: Hermano (kastilla, qhichwa)
1986: Mi Maestro (kastilla)
1986: Alma de Ayacucho (kastilla, qhichwa)
1986: Lucía (kastilla)
1987: Intipa Sisan (qhichwa)
1988: Llaqtallay (kastilla, qhichwa)
1988: Huanta (kastilla)
1988: El Amor del Niño (kastilla)
1989: Punki (qhichwa)

Marinira takikuna

1987: El Trigal (kastilla, qhichwa)

Karnawal takikuna

1979: Huk Sol (qhichwa)
1980: Tunki (qhichwa)
1980: Cuánto Vale (qhichwa, kastilla)
1980: Capi Fuentes (qhichwa, kastilla)
1987: Huamanguino (qhichwa)
1989: Año del Hombre (qhichwa, kastilla)
2000: Carnaval 2000 (qhichwa, kastilla)

Harawikuna

2002: Llaqtaypa Harawin (qhichwa, 32 harawi), Wamanqa
hukkunapas

Kaypipas qhaway

Qhichwa simi kapchiy

Hawa t'inkikuna

María Alvarado: Ranulfo, el hombre, artículo, entrevista, taki El Hombre. La República, 22 ñiqin qhapaq raymi killapi 1991 watapi
Víctor Quiroz: Políticas andinas de la memoria. El conflicto colonial peruano en el retablo ayacuchano El hombre (1987) de Edilberto Jiménez Quispe. Hispanic Issues On Line (HIOL) 17, 2016 watapi, pp. 104-125. Ranulfo Fuentes: El hombre, qhichwa simiman t'ikrasqawan: Runa, pp. 108-109.
El Hombre, Manuelcha Prado, Ranulfo Fuentes
Voluble (Corazón de piedra ingrata), Isabel Gamboap takisqan