Sutip rantin nisqaqa (kastilla simipi: pronombre) sutirimanap rantinpaq llamk'achisqa rima layam (ñuqa, qam, pay, pi, ima, kay, chay, hukkunapas).
Sutip rantin phasmikuyninLlamk'apuy
(Clasificación del pronombre)
Runa sutip rantinkunaLlamk'apuy
Runa sutip rantin - (pronombre personal)
|
Ñuqa |
Yo
|
Qam |
Tú, Usted
|
Pay |
Él, Ella
|
Ñuqanchik |
Nosotros/-as (inclusivo)
|
Ñuqayku |
Nosotros/-as (exclusivo)
|
Qamkuna |
Vosotros/-as, Ustedes
|
Paykuna |
Ellos/-as
|
Tapukuq sutip rantinkunaLlamk'apuy
Tapukuq sutip rantinkuna - (pronombres interrogativos)
|
Pi? |
Quién?
|
Ima? |
Qué?
|
Mayqin? |
Cuál?
|
May? |
Cuál?
|
Maypi? |
Dónde?
|
Imayna? |
Cómo?
|
Hayk'aq? |
Cuándo?
|
Hayk'a? |
Cuánto?
|
Pikuna? |
Quienes?
|
Imakuna? |
Qué cosas?
|
Mayqinkuna? |
Cuáles?
|
Maykuna? |
Maykuna?
|
Mana chaninchaq sutip rantinkunaLlamk'apuy
Mana chaninchaq sutip rantinkuna - (pronombres indefinidos)
|
Pipas |
Quien quiera
|
Mayqinpas |
Cualquiera
|
Mana pipas |
Nadie, ninguno
|
Mana maypas |
Nadie, no hay donde.
|
Mana imapas |
Nada
|
Ni pipas |
Nadie, ninguno
|
Ni imapas |
Ninguna cosa
|
Ni maypas |
Ni donde
|
Ni mayqinpas |
Ninguna persona
|
Huq |
Otro
|
Askha |
Harto
|
Aslla |
Poco
|
Aschalla |
Poquito
|
Pisichalla |
Poquitito
|
Nishu |
Mucho
|
Mayqin |
Cual
|
Pisi |
Poco
|
Llipin |
Todo
|
Llapan |
Todo
|
Q’ala |
Todo
|
Tukuy |
Todo
|
Pichá |
Quién será
|
Imachá |
Que será
|
Mayqinchá |
cuál será
|
|