Awya Yala (Mulanpi)
allpa pacha
(America-manta pusampusqa)
Mama llaqtakuna huk suyukunapas Apya Yalapi | |||
Allpa Pacha Urganisasyunkuna: OEA |
Awya Yala, Apya Yala icha Awyala nisqaqa (Kuna simimanta Abya-yala, Qhichwa simipi: Puqusqa pacha, Qunti Kuskanrunp'u, Kichwa simipi: Pantinsaya), Amirika icha Amerika nisqapas Tiksi muyup huk allpa pachanmi. Mu Lan Pi (Chunwa simipi. 1100 K. q.) chaymanta Mulanpi[1]
Iskaymi hatun rakinkuna kan:
Allpa saywachi
llamk'apuyChiriqunuy
llamk'apuyFlora Faunapas
llamk'apuyRunakuna
llamk'apuyRimaykuna
llamk'apuyAwya Yala rimaykuna
llamk'apuyAwya Yalapi paqarisqa rimaykuna
- Qhichwa simi (Runasimi): Piruw, Puliwya, Ikwayur, Kulunsuyu, Arhintina
- Aymara simi: Wuliwya, Piruw
- Waraniyi simi: Parawayi, Parasil, Arhintina
- Nawatl simi: Mishiku, Salwathur
- Maya simi: Mishiku (Yukatan yaqa wat'a)
- K'iché simi: Watimala
- Kaqchikel simi: Watimala
- Mam simi: Watimala
- Qeqchí simi: Watimala
- Mapuchi simi (Mapudungun): Chili, Arhintina
- Saputika simi: Mishiku (Washaka)
- Mishtika simi: Mishiku (Washaka)
- Tsotsil simi: Mishiku (Chiapas)
- Tseltal simi: Mishiku (Chiapas)
- Chol simi: Mishiku (Chiapas)
- Ñañu simi (Otomí): Mishiku
- Wastika simi: Mishiku
- Tsutuhil simi: Watimala
- Wayuwu simi: Kulunsuyu, Winisuyla
- Kuna simi: Panama
- Waymiyi simi: Panama
- Miskitu simi: Nikarawa, Hunruras
- Garifuna simi: Watimala, Hunruras, Nikarawa
- Ashaninka simi: Piruw
- Awahun simi: Piruw
- Shuwar simi: Ikwadur
- Nawahu simi: Hukllachasqa Amirika Mamallaqtakuna, Mishiku
- Lakota simi: Hukllachasqa Amirika Mamallaqtakuna
- Tsalaki simi (Cherokee icha Tsalagi): Hukllachasqa Amirika Mamallaqtakuna
- Kri simi: Kanata
- Chipiwa simi (Ojibwa): Kanata
- Salish simi: Kanata
- Tupi simi (Ñengatu): Parasil
- Inuwit simi (Inuktitut): Kalalit Nunat, Kanata
Iwrupamanta Awya Yalapi rimaykuna
llamk'apuyIwrupapi paqarisqa, ichaqa Awya Yalapi aswan rimasqa, ufisyal nisqa rimaykuna
- Kastilla simi: achka mama llaqtakunapi
- Purtuyis simi: Parasil
- Inlish simi: Hukllachasqa Amirika Mamallaqtakuna, Kanata, Shamayka, Pahamakuna, Purinkin (Puerto Rico)
- Fransis simi: Kanata (Kebék), Ayti mama llaqta, Pharansis Wayana, Martiníku, Wathalupi
- Nirlandis simi: Surinam, Nirlanthis Chawpi Apya Yalap Wat'ankuna
- Aslla simikuna: Aliman simi, Italya simi, Puliska simi, Yithish simi, hukkunapas
Wiñay kawsay
llamk'apuyMama llaqtakuna
llamk'apuyYachay tarpuy
llamk'apuyKaru puriy
llamk'apuyYachay
llamk'apuyYachaychiy
llamk'apuyMusiku
llamk'apuyApaykachana
llamk'apuyPaqarisqa runakuna
llamk'apuyPukyukuna
llamk'apuy- ↑ Héctor Béjar. Justicia Social Política Social ISBN 978-612-4201-36-3 last'a 92