Amarumayu sach'a-sach'a suyup Kichwa runan

Amarumayu sach'a-sach'a suyup Kichwa runankuna (Kichwa de la Amazonía) nisqakunaqa huk Ikwadurpi (Napu markapi, Orellana markapi, Pastasa markapi, Sukumpiyu markapi) Piruwpipas tiyaq Kichwa runa llaqtam, kichwa simita rimaq.

Amarumayu sach'a-sach'a suyup Kichwa runankuna
Huk uchuy llaqta Napu mayup patanpi
Mama llaqta  Ikwayur
 Kulunsuyu
Piruw
Tiyay Napuruna: Ikwadurpi: Napu marka, Orellana marka, Sukumpiyu marka; Piruwpi: Luritu suyu, Mayutata suyu
Pastasa runa: Ikwadurpi: Pastasa marka
Piruwpi (Qhichwa Pastasa-Tigre): Luritu suyu
Runakuna 60.000 - 100.000 [1]
Simi Kichwa
Iskay ñiqin simi: kastilla simi
(icha Shuwar simi)
Iñiy
Achala (Ikwadur)
(Ikwadur)

Napurunakuna llamk'apuy

Napurunakunaqa (Kichwas del Napo / Napo-Kichwa) Ikwadurpi, Kulumbyapi, Piruwpipas kawsanku.

Qhapaq qillqasqa: Napuruna

Ikwadurpi Napurunakuna llamk'apuy

Marka Kiti Kitilli
Napu marka Archidona kiti Cotundom kitilli, Ushpayaku kitilli
Napu marka Quijos kiti Papallahta kitilli
Napu marka Tena kiti Tena kitilli, Ahuano kitilli, Carlos Julio Aresemena Tola kitilli, Chuntapunta kitilli, Pano kitilli, Puerto Misahuallí kitilli, Puerto Napo kitilli, Talag kitilli
Napu marka Carlos Julio Arosemena Tola kiti Carlos Julio Arosemena Tola kitilli
Orellana marka Francisco de Orellana kiti Puerto San Francisco de Orellana kitilli, Dayuma kitilli, Taracoa kitilli, El Edén kitilli, García Moreno kitilli, Nuevo Paraíso kitilli, San José de Guayusa kitilli, San Luis de Armenia kitilli
Orellana marka Awariku kiti Nuevo Rocafuerte kitilli, Capitán Augusto Rivadeneira kitilli, Santa María de Huiririma kitilli, Tiputini kitilli
Orellana marka Joya de los Sachas kiti Joya de los Sachas kitilli, Pompiya kitilli, San Carlos kitilli, San Sebastián del Coca kitilli
Orellana marka Luritu kiti Luritu kitilli, Ávila kitilli, Puerto Murialdo kitilli, San José de Payamino kitilli, San José de Dahuano kitilli
Sukumpiyu marka P'uchqu qucha kiti Musuq Loja kitilli, El Eno kitilli, Pacayacu kitilli, Jambelí kitilli, Santa Cecilia kitilli
Sukumpiyu marka Gonzalo Pizarro kiti Gonzalo Pizarro kitilli
Sukumpiyu marka Putumayu kiti Puerto del Carmen kitilli, Palma Roja kitilli
Sukumpiyu marka Shushufindi kiti Limoncocha kitilli, Pañaqucha kitilli, San Roque kitilli
Sukumpiyu marka Cascales kiti El Dorado de Cascales kitilli, Santa Rosa de Sucumbíos kitilli
Sukumpiyu marka Cuyabeno kiti Cuyabeno kitilli, Tarapoa kitilli

Pukyu: [2]

Piruwpi Napurunakuna llamk'apuy

Suyu Pruwinsya Distritu
Luritu suyu Maynas pruwinsya Ikitus distritu, Mazán distritu, Napu distritu, Putumayu distritu, Torres Causana distritu,
Mayutata suyu Tampupata pruwinsya Las Piedras distritu

Pukyu: [3]

Pastasa runakuna llamk'apuy

Qhapaq qillqasqa: Pastasa runa

Pastasa runakunaqa (Kichwas de(l) Pastaza / Canelo-Kichwa) Ikwadurpi, Piruwpipas kawsanku.

Ikwadurpi Pastasa runakuna llamk'apuy

 
Kuraray mayu
Marka Kiti Kitilli
Pastasa marka Pastasa kiti Puyu kitilli, Canelos kitilli, 10 de Agosto kitilli, Fátima kitilli, Montalvo kitilli, Corrientes mayu kitilli, Sarayaku kitilli, Tarqui kitilli, Teniente Hugo Ortiz kitilli, Veracruz kitilli
Pastasa marka Mera kiti Mera kitilli, Madre Tierra kitilli
Pastasa marka Santa Clara kiti Santa Clara kitilli
Pastasa marka Arajuno kiti Arajuno kitilli, Kuraray kitilli

Piruwpi Qhichwa Pastasa-Tigre llamk'apuy

Suyu Pruwinsya Distritu
Luritu suyu Datem del Marañón pruwinsya Barranca distritu, Pastasa distritu
Luritu suyu Luritu pruwinsya Tigre distritu, Trompeteros distritu

Pukyu: [4]

Simikuna llamk'apuy

Pukyukuna llamk'apuy

  1. https://web.archive.org/web/20081010182101/http://www.codenpe.gov.ec/kichwaama.htm/ Amarumayu sach'a sach'a suyup Kichwa runankuna (kastilla simipi)
  2. www.codenpe.gov.ec/kichwaama.htm / Amarumayu sach'a sach'a suyup Kichwa runankuna (kastilla simipi)
  3. www.peruecologico.com.pe / Napuruna
  4. www.peruecologico.com.pe / Qhichwa Pastasa-Tigre (kastilla simipi)
  Ikwadurpi runa llaqtakuna  
Indihina runa llaqtakuna: Achuar · A'i Kofán · Awá · Chachi · Épera · Kichwa runa · Sapara · Sekoya · Shiwiar · Shuwar · Siona · Tsa'chila · Waorani ·
Kichwa runa llaqtakuna: Chibuleo · Karanki · Kayampi · Kañari · Kichwa runa · Kitu Kara · Natabuela · Utawalu · Panzaleo · Puruha · Salasaka · Sarakuru · Tunkurawa Kichwa runa · Waranka · Amarumayu sach'a-sach'a suyup Kichwa runan: Napuruna · Pastasa runa
Huk indihina runa llaqta: Manta-Wankawillka-Puna
  Piruw suyupi runa llaqtakuna  
Qhichwa rimaq runa llaqtakuna: Qhichwa runa · Chanka runa · Inka · K'ana runa · Qanchi runa · Q'irus · Wanka · Kichwa runa: Llakwash · Napuruna · Piruwanu Pastasa runa
Amarumayu sach'a-sach'a suyupi runa llaqtakuna: Qhichwa runa: Llakwash, Napuruna, Qhichwa Pastasa-Tigre · Arawak rimaq runa llaqtakuna: Amuesha, Ashaninka, Kulina, Chamikuru, Machiqinqa, Nomatsiguenga, Piru · Hiwaru rimaq runa llaqtakuna: Achual, Awahun, Kandoshi, Wampisa, Shuwar · Pano rimaq runa llaqtakuna: Amawaka, Kapanawa, Kashibo-Kakataibo, Kashinawa, Isqunawa, Mayo-Pisabo, Mayuruna, Yura (Nawa), Sharanawa, Shipibu-Qunibu, Yaminawa · Tupi-Waraniyi rimaq runa llaqtakuna: Kukama-Kukamilla · Kawapana rimaq runa llaqtakuna: Chayawita, Jebero · Manaraq allinchurasqa: Tawshiru, Tikuna, Urarina · Peba-Yagua rimaq runa llaqtakuna: Yagua · Witoto rimaq runa llaqtakuna: Bora, Witoto, Okaina · Harakmbet rimaq runa llaqtakuna: Amarakaeri · Takanu rimaq runa llaqtakuna: Ese' Ejja · Tukanu rimaq runa llaqtakuna: Payawa, Siquya · Sapara rimaq runa llaqtakuna: Sapara: Arabela, Ikitu
Hukkuna indihina runa llaqtakuna: Aymara runa · Uru runa
Mawk'a runa llaqtakuna: Chachapuya · Chimu · Inka · Muchik · Wari