Luritu suyu
Luritu suyu (kastilla simipi: Departamento de Loreto) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Ikitus llaqtam.
| ||
|---|---|---|
| ||
| Ikitus | ||
| Saywitu | Wallqanqa | |
 | ||
 | ||
| Unancha | ||
 | ||
| . | ||
| Mama llaqta |  Piruw
| |
| Tinkurachina siwikuna | ||
| Pruwinsyakuna | 8 | |
| Distritukuna | 48 | |
| Uma llaqta | Ikitus | |
| Simikuna | kastilla simi | |
| Runakuna | 891 732 (inei 2007) | |
| Runa ñit'inakuy | - runa / km² | |
| Hallka k'iti kanchar | 368 851,95 km² | |
| Hanaq kay | - m | |
| Kamasqa wata | 7 ñiqin hatun puquy killapi 1866 watapi | |
| Kamachiq runa | Elisbán Ochoa Sosa (2019–2022) | |
| Karu rimay yupay | +65 | |
| Pacha suyu | UTC-5 | |
| Qhichwa simipi llika tiyanan | ||
| Kastilla simipi llika tiyanan | regionloreto.gob.pe | |
| Luritu suyup wamaninkuna | ||
| ||
Wiñay kawsay llamk'apuy
Kamasqa 7 ñiqin hatun puquy killapi 1866 watapi.
Allpa saywachi llamk'apuy
- Amachasqa suyukuna: Cordillera Azul mamallaqta parki - Allpawayu-Mishana mama llaqta risirwa - Pakaya-Samirya mama llaqta risirwa - Güeppí risirwa suyu - Pukakuru risirwa suyu - Sierra del Divisor risirwa suyu
- Mayukuna: Amarumayu, Napu mayu, Nanay mayu, Marañun, Ukayali, Wallaqa mayu, Yawari mayu, Putumayu.
- Quchakuna: Rimachi qucha
Pulitika rakiy llamk'apuy
Pusaq pruwinsiyanmi kan:
| Pruwinsya | Runakuna(2007)[1] | Uma llaqta |
|---|---|---|
| Alto Amazonas | 104 667 | Yurimawas |
| Datem del Marañón | 49 571 | San Lorenzo |
| Luritu | 62 165 | Nawta |
| Mariscal Ramón Castilla | 54 829 | Kawalluqucha |
| Maynas | 492 992 | Ikitus |
| Putumayu | 9 534 | San Antonio del Estrecho |
| Rikina | 65 692 | Rikina |
| Ukayali | 61 816 | Kuntamana |
Runakuna llamk'apuy
Mariscal Ramón Castilla pruwinsyapi, Maynas pruwinsyapipas Yagua runakunaqa tiyanku. Urarina runakunaqa Luritu pruwinsyapi tiyanku. Rikina pruwinsyapiqa Mayurunakuna, Kapanawa runakunapas kawsanku, Datem del Marañón pruwinsyapiqa Wamwisa runakuna Chayawitapas kawsanku. Ukayaki pruwinsyapiqa Shipibo-Conibo runakuna, Cashibo-Cacataibo, Piru runakunapas tiyanku. Maynas pruwinsyapiqa Napurunakuna tiyanku. Alto Amazonas pruwinsyapiqa Chamikuru runakuna Chayawitapas tiyanku.
Simikuna llamk'apuy
| Pruwinsya | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
|---|---|---|---|---|
| Alto Amazonas | 76,518 | 86.2 | 12,143 | 13.7 |
| Datem del Marañón | 20,450 | 50.9 | 19,709 | 49.0 |
| Luritu | 47,265 | 90.7 | 4,757 | 9.1 |
| Mariscal Ramón Castilla | 40,863 | 89.5 | 4,711 | 10.3 |
| Maynas | 422,314 | 98.2 | 6,966 | 1.6 |
| Rikina | 53,585 | 97.4 | 1,370 | 2.5 |
| Ukayali | 46,286 | 89.4 | 5,421 | 10.5 |
| Llapan | 707,281 | 92.6 | 55,077 | 7.2 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata
/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)
Pukyu: [2]
Suyupi paqarisqa llamk'apuy
Kaypipas qhaway llamk'apuy
Rikchakuna llamk'apuy
-
Paray sach'a-sach'a, Luritu suyu
-
Urarina paqu yachaq, 1988
Willay pukyukuna llamk'apuy
Hawa t'inkikuna llamk'apuy
|
Luritu suyu | 
|
|---|---|---|
| Uma llaqta: Ikitus | ||
| Pruwinsyakuna: Alto Amazonas • Datem del Marañón • Luritu • Mariscal Ramón Castilla • Maynas • Putumayu •Rikina • Ukayali | ||
| Amachasqa sallqa suyukuna: Allpawayu-Mishana mama llaqta risirwa • Anqas Urquwallqa mamallaqta parki • Güeppí risirwa suyu • Pakaya-Samirya mama llaqta risirwa • Pukakuru risirwa suyu • Sierra del Divisor risirwa suyu | ||
| Quchakuna: Rimachi qucha | ||
| Mayukuna: Amarumayu • Marañun mayu • Nanay mayu • Napu mayu • Putumayu • Ukayali • Wallaqa mayu • Yawari mayu | ||
| Runa llaqtakuna: Achuar • Awahun • Chamikuru • Chayawita • Kapanawa • Mayuruna • Napuruna • Pastasa runa • Piru runa • Shipibu-Qunibu runa • Uni runa • Urarina • Wampisa runa • Yagua runa | ||
| Rimaykuna: Luritu suyupi rimaykuna • Achuar chicham simi • arawaka simi • awahun simi • chayawita simi • kichwa / qhichwa • panu simi • shuwar simi • urarina simi • yagua simi • yine simi |
|
Suyukuna (Piruw) |
|
|---|---|---|
| Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |