Kuntisuyus pruwinsya
(Kuntisuyus-manta pusampusqa)
Kuntisuyus pruwinsya (aymara simipi: Kuntisuyus jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Condesuyos) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Ariqipa suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Chuqipampa llaqtam.
| ||
|---|---|---|
 | ||
| Qurupuna, 6.377 m, Kuntisuyus / Kastilla | ||
| Kuntisuyus pruwinsya | Wallqanqa | |
 | ||
 | ||
| Unancha | ||
 | ||
| . | ||
| Mama llaqta |  Piruw
| |
| Tinkurachina siwikuna | 15°50′21″S 72°39′05″O | |
| Uma llaqta | Chuqipampa | |
| Suyu | Ariqipa | |
| Distritukuna | 8 | |
| Simikuna | qhichwa simi, kastilla simi | |
| Runakuna | 18 991 (2007) | |
| Runa ñit'inakuy | 2,32 runa / km² (2007) | |
| Hallka k'iti kanchar | 6 958,4 km² | |
| Hanaq kay | - m | |
| Kamasqa wata | 21 ñiqin inti raymi killapi 1825 watapi | |
| Kuraka (2019-2022) |
Miguel Ángel Manchego Llerena | |
| Karu rimay yupay | ||
| Pacha suyu | UTC-5 | |
| Qhichwa simipi llika tiyanan | ||
| Kastilla simipi llika tiyanan | chuquibamba.iespana. | |
| Ariqipa suyupi pruwinsyakuna | ||
| ||
Wiñay kawsay
llamk'apuyKamasqa 21 ñiqin inti raymi killapi 1825 watapi.
Allpa saywachi
llamk'apuy- Urqukuna: Qurupuna (6.377 m) - Sulimana
- Mayukuna: Uquña mayu
- Quchakuna: Pallaqucha
Pulitika rakiy
llamk'apuyPusaq distritunmi kan:
| Distritu | Runakuna (2007) [1] | Uma llaqta |
|---|---|---|
| Antaray | 719 | Antaray |
| Chichas | 832 | Chichas |
| Chuqipampa | 3.618 | Chuqipampa |
| Hatun Mayu | 3.430 | Iquipi |
| Iray | 707 | Iray llaqta |
| Qayarani | 3.689 | Qayarani |
| Salamanka | 1.060 | Salamanka |
| Yanaqiwa | 4.936 | Yanaqiwa |
Waki
llamk'apuySimikuna
llamk'apuyPruwinsyapiqa kastilla simitam, qhichwa simitam rimanku.
| Distritu | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
|---|---|---|---|---|
| Antaray | 589 | 89.2 | 70 | 10.6 |
| Chichas | 717 | 95.7 | 30 | 4.0 |
| Chuqipampa | 2,985 | 91.3 | 283 | 8.7 |
| Hatun Mayu | 2,652 | 84.3 | 493 | 15.7 |
| Iray | 571 | 88.0 | 78 | 12.0 |
| Qayarani | 806 | 24.9 | 2,431 | 75.0 |
| Salamanka | 690 | 72.1 | 266 | 27.8 |
| Yanaqiwa | 3,470 | 77.2 | 1,019 | 22.7 |
| Llapan | 12,480 | 72.7 | 4,670 | 27.2 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata /2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi) Pukyu: [2]
Iñiy
llamk'apuyPruwinsyapi paqarisqa
llamk'apuy
Nicolás de Piérola, Piruw suyup umalliqnin 23 ñiqin qhapaq raymi killapi 1879 watamanta 12 ñiqin pawqar waray killapi 1881 watakama [3] paqarimurqa Alpacay haciendapi, Yanaqiwa distritupi, 5 ñiqin qhulla puquy killapi 1839 watapi.
Kaypipas qhaway
llamk'apuyWillay pukyukuna
llamk'apuyHawa t'inkikuna
llamk'apuy
Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Kuntisuyus pruwinsya.- Saywitu: Ariqipa suyu
|
|
Ariqipa suyu |
|
|---|---|---|
| Uma llaqta: Ariqipa | ||
| Pruwinsyakuna: Ariqipa • Castilla • Islay • Kamana • Kaylluma • Kuntisuyus • Qarawili • Unyun | ||
| Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa • Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa • Kutawasi qhichwa risirwa | ||
| Urqukuna: Asiruta • Chhachani • Chila • Chinchun • Hamp'atu • Hatunpila • Kasiri • Kiskapampa • Kiwisha • Lipayuq • Minaspata • Mismi • Misti • Nukarani • Puyi Puyi • Qullunquya • Qurupuna • Pikchu Pikchu • Sawanqaya • Shiwirqu • Siprikina • Sulimana • Suriwiri • Wallqa Wallqa • Wansillu • Waqrawiri • Waych'awi • Waytani • Waywawawa • Yuraqq'asa - Wallakuna: Ariq Walla • Chila walla • Hamp'atu walla • Wansu walla | ||
| Quchakuna: Mururqa qucha • Kachiqucha (Ariqipa) • Pallaqucha | ||
| Mayukuna: Apurimaq mayu • Chili mayu • Kamana mayu • Mahis mayu • Qullqa mayu • Kutawasi mayu • Uquña mayu | ||
| Mawk'a llaqtakuna: Hatun Qillqapampa | ||
| Karu puriy: Kunturtawa • Qullqa qhichwa • Sipya phaqcha | ||
| Simikuna: Ariqipa suyupi rimaykuna |
|
Suyukuna (Piruw) |
|
|---|---|---|
| Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |