Mayukillap Iskaynin pruwinsya

Mayukillap Iskaynin pruwinsya
Provincia de Dos de Mayo
Valle del río Vizcarra.jpg
Urqumayu qhichwa
Saywitu Wallqanqa
Location of the province Dos de Mayo in Huánuco.png
Coats of arms of None.svg
Unancha
Flag of None.svg
Mama llaqta Flag of Peru.svg Piruw
Suyu Flag of Huánuco Region.png Wanuku
Tinkurachina siwikuna 9°49′59″ S 76°40′08″ O
Uma llaqta Tantasqa (La Unión)
Distritukuna 9
Simikuna kastilla simi, qhichwa simi
Runakuna 47 008 (inei 2007)
Runa ñit'inakuy - runa / km² ()
Hallka k'iti kanchar 1 438,88 km²
Hanaq kay - m
Kamasqa wata 5 ñiqin ayamarq'a killapi 1870 watapi
Kuraka
(2019-2022)
Luis Maldonado Rivera
Karu rimay yupay
Pacha suyu UTC-5
Qhichwa simipi llika tiyanan [www.]
Kastilla simipi llika tiyanan [www.]

Mayukillap Iskaynin pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Dos de Mayo) nisqaqa Piruw mama llaqtap Wanuku suyupi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Tantasqa llaqtam. Anqas killapa ishkaynin ( Ankash qallupi) [1]

Wiñay kawsayLlamk'apuy

Kamasqa 5 ñiqin ayamarq'a killapi 1870 watapi.

Allpa saywachiLlamk'apuy

 
Liryupampa urqu, Chaywapuntamanta rikusqa

ChiriqunuyLlamk'apuy

Flora FaunapasLlamk'apuy

Pulitika rakiyLlamk'apuy

Isqun distritunmi kan.

Distritu Runakuna  (2007) [2] Uma llaqta Runakuna   [2][3]
Chukis 5.125 Chukis 1.181
Mariyas 7.656 Mariyas 1.666
Pachas 11.121 Pachas 2.179
Qiwilla 2.088 Qiwilla 1.072
Ripan 6.330 Ripan 2.560
Sillapata 2.898 Sillapata 504
Shunki 2.549 Shunki 570
Tantasqa 6.114 Tantasqa 4.671
Yanas 3.127 Yanas 1.055

WakiLlamk'apuy

 
Tantasqa (La Unión), Urqumayu patanpi

RunakunaLlamk'apuy

SimikunaLlamk'apuy

Pruwinsyapiqa kastilla simita, qhichwa simita rimanku.

Distritu Kastilla simita rimaqkuna /1 % Indihina simita rimaqkuna /1, /2 %
Chukis 1,747 39.2 2,704 60.6
Mariyas 1,188 18.4 5,269 81.5
Pachas 7,660 76.9 2,275 22.8
Qiwilla 1,130 60.2 735 39.2
Ripan 3,415 62.9 2,010 37.0
Sillapata 1,463 58.4 1,040 41.5
Shunki 1,747 78.7 471 21.2
Tantasqa 4,747 87.4 671 12.4
Yanas 1,227 44.8 1,503 54.9
Llapan 24,324 59.2 16,678 40.6

/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata /2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi) Pukyu: [4]

Kay pruwinsyapa qichwantam Anqas suyu Wanuku suyu runakuna hamutanman [5]

IñiyLlamk'apuy

MusikuLlamk'apuy

Karu puriyLlamk'apuy

RaymikunaLlamk'apuy

Llaqtakuna - Ayllu llaqtakuna - Uchuy llaqtakunaLlamk'apuy

Yachay tarpuyLlamk'apuy

YachachiyLlamk'apuy

Pruwinsyapi paqarisqa runakunaLlamk'apuy

ApaykachanaLlamk'apuy

Willay pukyukunaLlamk'apuy

  1. FCR: Diccionario de quechua ancashino)
  2. 2,0 2,1 www.inei.gob.pe
  3. www.world-gazetteer.com (2005)
  4. www.inei.gob.pe/ (2007)
  5. Alfredo Torero: El Quechua y la historia social andina ISBN 978-603-45021-0-9

Kaypipas qhawayLlamk'apuy

Hawa t’inkikunaLlamk'apuy

  Wanuku suyu  
Uma llaqta: Wanuku
Pruwinsyakuna: AmpuInka wamp'uwatanaLawriquchaLeoncio PradoMarañunMayukillap IskayninPachitiyaWamaliWanukuWaqaypampaYaruwillka
Amachasqa sallqa suyukuna: Anqas Urquwallqa mamallaqta parkiSira ayllu llaqta risirwaTinku Mariya mamallaqta parkiWaywash Urqukuna risirwa suyu
Urqukuna: Hatun SiwlaHatun TsullaHirishhankaYerupaja - Waywash urqukuna
Quchakuna: KarpaquchaKisilluquchaLawriquchaMit'uquchaPichqaquchaQarwaquchaSiwlaquchaWaskaqucha
Mayukuna: Lawriqucha mayuMarañun mayuNupi mayuPachitiya mayuPususu mayuSanta Krus mayuUrqumayuWallaqa mayu
Runa llaqtakuna: AshaninkaQhichwaUni (Cashibo-Cacataibo) • Shipibu-QunibuYanisha
Simikuna: Wanuku suyupi rimaykunaashaninka simikastilla simipanu simiqhichwaWanuku rimayyanisha simi
Mawk'a llaqtakuna: PiruruWanuku Pampa
  Suyukuna (Piruw)  
Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku