Mayukillap Iskaynin pruwinsya
Mayukillap Iskaynin pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Dos de Mayo) nisqaqa Piruw mama llaqtap Wanuku suyupi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Tantasqa llaqtam. Anqas killapa ishkaynin ( Ankash qallupi) [1]
| ||
---|---|---|
Urqumayu qhichwa | ||
Saywitu | Wallqanqa | |
Unancha | ||
Mama llaqta | Piruw | |
Suyu | Wanuku | |
Tinkurachina siwikuna | 9°49′59″ S 76°40′08″ O | |
Uma llaqta | Tantasqa (La Unión) | |
Distritukuna | 9 | |
Simikuna | kastilla simi, qhichwa simi | |
Runakuna | 47 008 (inei 2007) | |
Runa ñit'inakuy | - runa / km² () | |
Hallka k'iti kanchar | 1 438,88 km² | |
Hanaq kay | - m | |
Kamasqa wata | 5 ñiqin ayamarq'a killapi 1870 watapi | |
Kuraka (2019-2022) |
Luis Maldonado Rivera | |
Karu rimay yupay | ||
Pacha suyu | UTC-5 | |
Qhichwa simipi llika tiyanan | [www.] | |
Kastilla simipi llika tiyanan | [www.] | |
Wiñay kawsay
llamk'apuyKamasqa 5 ñiqin ayamarq'a killapi 1870 watapi.
Allpa saywachi
llamk'apuyChiriqunuy
llamk'apuyFlora Faunapas
llamk'apuyPulitika rakiy
llamk'apuyIsqun distritunmi kan.
Distritu | Runakuna (2007) [2] | Uma llaqta | Runakuna [2][3] |
---|---|---|---|
Chukis | 5.125 | Chukis | 1.181 |
Mariyas | 7.656 | Mariyas | 1.666 |
Pachas | 11.121 | Pachas | 2.179 |
Qiwilla | 2.088 | Qiwilla | 1.072 |
Ripan | 6.330 | Ripan | 2.560 |
Sillapata | 2.898 | Sillapata | 504 |
Shunki | 2.549 | Shunki | 570 |
Tantasqa | 6.114 | Tantasqa | 4.671 |
Yanas | 3.127 | Yanas | 1.055 |
Waki
llamk'apuyRunakuna
llamk'apuySimikuna
llamk'apuyPruwinsyapiqa kastilla simita, qhichwa simita rimanku.
Distritu | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
---|---|---|---|---|
Chukis | 1,747 | 39.2 | 2,704 | 60.6 |
Mariyas | 1,188 | 18.4 | 5,269 | 81.5 |
Pachas | 7,660 | 76.9 | 2,275 | 22.8 |
Qiwilla | 1,130 | 60.2 | 735 | 39.2 |
Ripan | 3,415 | 62.9 | 2,010 | 37.0 |
Sillapata | 1,463 | 58.4 | 1,040 | 41.5 |
Shunki | 1,747 | 78.7 | 471 | 21.2 |
Tantasqa | 4,747 | 87.4 | 671 | 12.4 |
Yanas | 1,227 | 44.8 | 1,503 | 54.9 |
Llapan | 24,324 | 59.2 | 16,678 | 40.6 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata /2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi) Pukyu: [4]
Kay pruwinsyapa qichwantam Anqas suyu Wanuku suyu runakuna hamutanman [5]
Iñiy
llamk'apuyMusiku
llamk'apuyKaru puriy
llamk'apuyRaymikuna
llamk'apuyLlaqtakuna - Ayllu llaqtakuna - Uchuy llaqtakuna
llamk'apuyYachay tarpuy
llamk'apuyYachachiy
llamk'apuyPruwinsyapi paqarisqa runakuna
llamk'apuy- Augusto Cárdich, yachaq
Apaykachana
llamk'apuyWillay pukyukuna
llamk'apuy- ↑ FCR: Diccionario de quechua ancashino)
- ↑ 2,0 2,1 www.inei.gob.pe
- ↑ www.world-gazetteer.com (2005)
- ↑ www.inei.gob.pe/ (2007)
- ↑ Alfredo Torero: El Quechua y la historia social andina ISBN 978-603-45021-0-9
Kaypipas qhaway
llamk'apuyHawa t’inkikuna
llamk'apuy- Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Mayukillap Iskaynin pruwinsya.
- Saywitu: Mayukillap Iskaynin pruwinsya (pdf)
- Saywitu: Wanuku suyu
Wanuku suyu | ||
---|---|---|
Uma llaqta: Wanuku | ||
Pruwinsyakuna: Ampu • Inka wamp'uwatana • Lawriqucha • Leoncio Prado • Marañun • Mayukillap Iskaynin • Pachitiya • Wamali • Wanuku • Waqaypampa • Yaruwillka | ||
Amachasqa sallqa suyukuna: Anqas Urquwallqa mamallaqta parki • Sira ayllu llaqta risirwa • Tinku Mariya mamallaqta parki • Waywash Urqukuna risirwa suyu | ||
Urqukuna: Hatun Siwla • Hatun Tsulla • Hirishhanka • Yerupaja - Waywash urqukuna | ||
Quchakuna: Karpaqucha • Kisilluqucha • Lawriqucha • Mit'uqucha • Pichqaqucha • Qarwaqucha • Siwlaqucha • Waskaqucha | ||
Mayukuna: Lawriqucha mayu • Marañun mayu • Nupi mayu • Pachitiya mayu • Pususu mayu • Santa Krus mayu • Urqumayu • Wallaqa mayu | ||
Runa llaqtakuna: Ashaninka • Qhichwa • Uni (Cashibo-Cacataibo) • Shipibu-Qunibu • Yanisha | ||
Simikuna: Wanuku suyupi rimaykuna • ashaninka simi • kastilla simi • panu simi • qhichwa • Wanuku rimay • yanisha simi | ||
Mawk'a llaqtakuna: Piruru • Wanuku Pampa |
Suyukuna (Piruw) | ||
---|---|---|
Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |