Waras

Names
Waras
Waraspa⠀wallqanqan	Waraspa lapharan
Waraspa rikch'an
Kastilla	Huaraz
Kamachiy
Mamallaqta	Piruw
Suyu	Anqash suyu
Wamani	Waras
Simikuna	Qichwa, Kastilla
Runa-kaqnin
Runap-sutin	Waras -runa
Runakuna	118 836 hab.
Allpa-saywachiy
Hanaq-kay	3 052 m
Kordinadakuna	9° 32′ S, 77° 32′ W / 9.53°S,77.53°W / -9.53; -77.53
Arya	370,03 km ²
Ñaña llaqtakuna	Kashamarka
Saywitu

T'inkikuna

Waras (kastilla simipi: Huaraz, manaqa Huarás) nisqaqa huk piruwki hatun llaqtam; Anqash suyupi, Waras wamanip, Waras listritupas uma llaqtanmi. Waras llaqtapiqa 190 000 runakunam kasachkan.

Waras ñiqpiqa Willkawain nisqa mawk'a llaqtam. Wantar Chawinqa Waras llaqtamanta manam karuchu.

Waras thuñisqa 1941 watapi llamk'apuy

13 ñiqin qhapaq raymi killapi 1941 watapi p'unchawpa pachapaqariypis huk hatun chullunku Pallqaquchap ukhunman urmaptin quchap patankuna thuñirqan, yakunkunataq wayq'uta Hiraquchatapas llump'ispa achka allpata apakuspa lluqlla tukuspa, chunka pichqayuq minutumanta Waras llaqtata haywaspa thuñichispa suqta, qanchis waranqa runatas wañuchirqan.

Karu puriy llamk'apuy

Urqukuna llamk'apuy

Waras llaqta ñiqpi kay urqukunam:

Urqu	Hanaq kay	Urqu	Hanaq kay
Qullaw Waskaran	6.768	Qarwaq (Carhuac)	5.077
Chinchay Waskaran	6.655	Shapra rahu	6.112
Tullpa rahu	6.393	Qupa	6.203
Chawpi kallki	6.354	San Cristobal	4.508
Walluna rahu	5.686	Chiqlla rahu	5.286
Pastu ruri	5.220	Ranra pallqa	6.162
Artisun rahu	6.025	Uqsha pallqa	5.881
Pisqu	5.752	Wallqan	6150
Rima Rima	5.210	Churup	5.493
Kayish	5.721	San Huwan	5.843
Wantsan	6.395	Wamash rahu	5.433
Kashan	5.723	.	.

Raymikuna llamk'apuy

Inlisya, Waras

Willka Killa ñan

Llaqtapi paqarisqa llamk'apuy

Kaypipas qhaway llamk'apuy

Hawa tinkikuna llamk'apuy

Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Waras.
Simana Santa - Waraspi
Unay willakuykunawan kay ruraqpa willakuyninkuna
Yuraq Urqukunap saywitunkuna
Saywitu: Anqash suyu
bvirtual.proeibandes.org / Félix Julca Guerrero: Uso de las lenguas quechua y castellano en la escuela urbana: Un estudio de caso (2000 watapi, Aquwitsay llaqtapi, Waras pruwinsya, Piruw) (kastilla simi; Ichikllachaw: r. 140 - 141)

	Anqash suyu
	Uma llaqta: Waras
	Pruwinsyakuna: Antonio Raymondi • Asunsyun • Ayha • Bolognesi • Carlos Fermín Fitzcarrald • Kasma • Kurunku • Pallasqa • Pisqupampa • Pumapampa • Qarwa • Rikuway • Santa • Siwas • Uqrus • Waras • Wari • Warmiy • Waylas • Yunkay
	Amachasqa sallqa suyukuna: Waskaran mamallaqta parki • Waywash walla amachasqa allpa
	Urqukuna / Wallakuna: Awkillu • Artisanrahu • Chakrarahu • Champara • Chinchiy • Chawpikallki • Churup urqu • Hirishhanka • Ishinka • Kanchas • Kashan • Kayish • Kitarahu • Matarahu • Mururahu • Pallqarasu • Pastururi • Paqtsarahu • Pisqu urqu • Punkus • Pukahirka • Pukaranra • Pumapampa urqu • Pumpuyaq • Qaras • Pamparahu • Pukarahu • Qiwllarahu • Quñuqranra • Ranrapallqa • Rasaq • Runtuy • Ruriqucha • Shuyturahu • Suyruqucha rahu • Tawllirahu • Tuku • Tullparahu • Tuqllarahu • Ulta • Uqshapallqa • Uruashraju • Urus • Wallqan • Wantsan • Waskaran • Yanaphaqcha • Yanarahu (Llankanuku) • Yerupaja ••• Waywash walla • Yana Walla • Yuraq Walla
	Quchakuna: Arwayqucha‎ • Awkillu qucha • Churup qucha‎ • Higin qucha • Kulliqucha • Llankanuku quchakuna • Muruqucha • Pallqaqucha • Parun qucha • Pilaqatu • Qanchisqucha • Qiruqucha • Qucha 69 • Qunuqucha • Rahukulta qucha • Suyruqucha • Tiqllu
	Mayukuna: Aynin mayu • Kasma mayu • Marañun mayu • Musna mayu • Patiwillka mayu • Puchka mayu • Qillqay mayu • Santa mayu • Urqumayu • Warmiy mayu
	Anqash suyupi rimaykuna: Anqash rimay • kastilla • qhichwa
	Mawk'a llaqtakuna: Chankillu • Kitarawaqachiqpa mach'aynin • Pañamarka • Sechín • Wantar Chawin • Willkawasi
	Karu puriy: Kunchuku Qhichwa • Waylas • Yuraqwat'a

	Suyukuna (Piruw)
	Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku