Waylas pruwinsya
- Kay panqachaw yuyaykunapitaqa ankash rimaychaw llanchina Wikipidiyachawpis qillqashqam kaykan: Waylas wamani.
| ||
|---|---|---|
| ||
| Artisunrahu, 5.999/6.025 m, Waylas pruwinsya | ||
| Waylas pruwinsya | Wallqanqa | |
 | ||
 | ||
| Unancha | ||
 | ||
| . | ||
| Mama llaqta |  Piruw
| |
| Tinkurachina siwikuna | ||
| Uma llaqta | Qaras | |
| Suyu | Anqash | |
| Distritukuna | 10 | |
| Simikuna | qhichwa simi, kastilla simi | |
| Runakuna | 53 729 (inei 2007) | |
| Runa ñit'inakuy | - runa / km² () | |
| Hallka k'iti kanchar | 2 292,78 km² | |
| Hanaq kay | - m | |
| Kamasqa wata | 15 ñiqin anta situwa killapi 1857 watapi | |
| Kuraka | Esteban Zósimo Florentino Tranca (2019-2022) | |
| Karu rimay yupay | ||
| Pacha suyu | UTC-5 | |
| Qhichwa simipi llika tiyanan | ||
| Kastilla simipi llika tiyanan | municaraz.gob.pe | |
| Anqash suyup pruwinsyankuna | ||
|  | ||
| Waylas pruwinsyap distritunkuna | ||
| ||
Waylas pruwinsya (aymara simipi: Waylas jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Huaylas) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Anqash suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Qaras llaqtam.
Wiñay kawsayLlamk'apuy
Huk ñiqin Waylas pruwinsya kamasqa 12 ñiqin qhulla puquy killapi 1821 watapi.
Allpa saywachiLlamk'apuy
- Amachasqa sallqa suyukuna: Waskaran mamallaqta parki
- Mayukuna: Allpamayu - Santa mayu - Yuraqmayu
- Quchakuna:: Hatunqucha - Ichikqucha - Kitaqucha - Parun qucha - Rahuqucha - Tawlliqucha
- Walla: Yuraq Walla
UrqukunaLlamk'apuy
| Suti | Hanaq kay (~) | Tiyakuynin |
| Aguja | 5.850 m | Santa Krus distritu |
| Artisunrahu | 5.999 m /6.025 m | Qaras distritu, Santa Krus distritu |
| Awasrahu | 5.785 m | Santa Krus distritu |
| Chakrarahu | 6.112 m | Waylas pruwinsya, Qaras distritu, Yunkay pruwinsya, Yanama distritu, Yunkay distritu |
| Champara | 5.750 m | Kurunku pruwinsya, Waylas pruwinsya |
| Garcilaso rahu | 5.885 m | Waylas pruwinsya, Qaras distritu, Yunkay pruwinsya, Yanama distritu |
| Hankarurish | +4.800 m | Santa Krus distritu, Yuraqmarka distritu |
| Kankawa | 5.102 m | Santa pruwinsya, Cáceres del Perú distritu, Waylas pruwinsya, Santo Toribio distritu |
| Kitarahu | 6.035 m | Santa Krus distritu |
| Millwaqucha | 5.350 m | Yuraqmarka distritu |
| Parun | 5.600 m | Waylas pruwinsya, Yunkay pruwinsya, Yanama distritu, Parun qucha ñiqpi |
| Parya | 5.510 m | Waylas pruwinsya, Yunkay pruwinsya, Yanama distritu, Parun qucha ñiqpi |
| Pilanku | 5.150 m | Yuraqmarka distritu |
| Chawpi Pukahirka | 6.046 m | Pumapampa pruwinsya, Pumapampa distritu (Chinchay Pukahirka), Waylas pruwinsya, Yuraqmarka distritu (Chawpi Pukahirka) |
| Pukarahu | 6.241 m | Santa Krus distritu |
| Putaqa | 5.325 m | Qaras distritu |
| Rinrihirka | 5.810 m | Santa Krus distritu |
| Rumi Krus | 5.020 m | Santo Toribio distritu, Waylas distritu |
| Ruqarri | 5.187 m | Matu distritu, Yana Walla |
| Santa Krus | 5.829 m | Waylas pruwinsya |
| Shuyturahu | 5.947 m | Santa Krus distritu, Yuraqmarka distritu |
| Tawllirahu | 5.830 m | Pumapampa pruwinsya, Pumapampa distritu, Waylas pruwinsya, Santa Krus distritu |
| Tayapampa | 5.657 m | Yuraqmarka distritu |
| Tullparahu (Wantuy) | m | Waylas pruwinsya, Qaras distritu, Yunkay pruwinsya, Yunkay distritu |
Pulitika rakiyLlamk'apuy
Chunka distritunmi kan.
| Distritu | Runakuna(2007)[1] | Uma llaqta | Kuraka |
|---|---|---|---|
| Matu | 2.109 | Matu | Victor Hilario Jamanca Cueva |
| Pamparumas | 8.607 | Pamparumas | Rolando Roger Murillo Loayza |
| Qaras | 23.580 | Qaras | Fidel Mario Broncano Vasquez |
| Santa Krus | 4.840 | Waripampa | Gustavo Odiel Chavez Crispin |
| Santo Toribio | 1.403 | Santo Toribio | Florentino Felipe Villafana Pajuelo |
| Wallanka | 955 | Wallanka | n |
| Waqra distritu (Pueblo Libre distritu) | 6.897 | Qispillaqta | Paul Cristian Diaz Vasquez |
| Wata | 1.609 | Wata | Miguel Abilio Terry Guerrero |
| Waylas | 1.894 | Waylas | José Felipe Espinoza Caballero |
| Yuraqmarka | 1.835 | Yuraqmarka | Carlos Raul Hernandez Cottos |
SimikunaLlamk'apuy
| Distritu | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
|---|---|---|---|---|
| Matu | 1,143 | 59.8 | 763 | 39.9 |
| Pamparumas | 1,320 | 17.7 | 6,113 | 82.1 |
| Qaras | 12,195 | 57.9 | 8,870 | 42.1 |
| Qispillaqta | 597 | 9.9 | 5,447 | 89.9 |
| Santa Krus | 516 | 12.0 | 3,755 | 87.7 |
| Santo Toribio | 882 | 68.5 | 403 | 31.3 |
| Wallanka | 740 | 84.3 | 133 | 15.1 |
| Wata | 849 | 60.3 | 559 | 39.7 |
| Waylas | 1,043 | 60.0 | 691 | 39.8 |
| Yuraqmarka | 795 | 48.9 | 824 | 50.7 |
| Llapan | 20,080 | 42.1 | 27,558 | 57.8 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata
/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)
Pukyu: [1]
Karu puriyLlamk'apuy
Shuyturahup pikchun
Kaypipas qhawayLlamk'apuy
Willay pukyukunaLlamk'apuy
Hawa t'inkikunaLlamk'apuy
|
Suyukuna (Piruw) | .svg){kind=small}
|
|---|---|---|
| Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |