Chumpiwillka pruwinsya
(Chunpiwillkas-manta pusampusqa)
Chumpiwillka pruwinsya (aymara simipi: Chumpiwillka jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Chumbivilcas) nisqaqa Qusqu suyupi, Piruwpi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Santo Tomás llaqtam.
| ||
---|---|---|
Qullpatumayku llaqtap chakan Santu Tumas mayuwan, Llusk'u | ||
Chumpiwillka | Wallqanqa | |
Unancha | ||
Chumpiwillka qunrisup leman | ||
Wawakunaqa muhucha jinan yachaykunawan Ch"akchuspa allinta phanchirichisun | ||
. | ||
Mama llaqta | Piruw | |
Tinkurachina siwikuna | 13º 55' 41 - 14º 52' 58 71º 29' 50 - 72º 30' 00 | |
Uma llaqta | Santo Tomás | |
Suyu | Qusqu | |
Distritukuna | 8 | |
Simikuna | qhichwa simi, kastilla simi | |
Runakuna | 75 585 (inei 2007) | |
Runa ñit'inakuy | - runa / km² () | |
Hallka k'iti kanchar | 5 371,08 km² | |
Hanaq kay | 3.995 m | |
Kamasqa wata | 21 ñiqin inti raymi killapi 1825 watapi | |
Kuraka | Marcos Ibarra Suárezp (2019-2022) | |
Karu rimay yupay | ||
Pacha suyu | UTC-5 | |
Llika tiyanan | [www.] | |
Qusqu suyup wamaninkuna | ||
Wiñay kawsay
llamk'apuyKamasqa 21 ñiqin inti raymi killapi 1825 watapi.
Allpa saywachi
llamk'apuy- Urqukuna Waylla Apachita (4.700 msnm)
- Mayukuna: Wililli mayu - Qañawimayu - Liwitaka mayu; Uchuy mayukuna: Carcanto (Qullqimarka distritupi), Llutu Kututu (Llusk'u distritupi)
- Quchakuna: Ccarcansa qucha (Santo Tomás distritupi) - Waylla Apachita qucha (Wayllapachita qucha) (Wililli distritupi)
- Sallqa suyukuna: Suni
Pulitika rakinin
llamk'apuyPusaq distritunmi kan.
Distritu | Runakuna (2007) [1] | Uma llaqta | Kuraka |
---|---|---|---|
Chamaqa | 7.698 | Chamaqa | Victor Rolando Abarca |
Kiñuta | 4.317 | Kiñuta | Zacarias Chahua Marquez |
Liwitaka | 11.516 | Liwitaka | Santiago Espinoza Olivares |
Llusk'u | 6.399 | Llusk'u | Jesus Rimache Huamani |
Qhapaqmarka | 4.593 | Qhapaqmarka | John Abel Chavez Nina |
Qullqimarka | 8.656 | Qullqimarka | Sabino Yaguno Merma |
Santo Tomás | 24.492 | Santo Tomás | Domingo Benito Calderon |
Wililli | 7.914 | Wililli | Cornelio Coaquira Valencia |
Simikuna
llamk'apuyPruwinsyapiqa aswanta qhichwa simitam rimanku.
Distritu | Kastilla simita rimaqkuna /1 | % | Indihina simita rimaqkuna /1, /2 | % |
---|---|---|---|---|
Chamaqa | 359 | 5.4 | 6,337 | 94.6 |
Kiñuta | 148 | 4.0 | 3,538 | 95.8 |
Liwitaka | 355 | 3.6 | 9,523 | 96.4 |
Llusk'u | 107 | 1.9 | 5,462 | 98.0 |
Qhapaqmarka | 57 | 1.4 | 4,024 | 98.3 |
Qullqimarka | 517 | 6.7 | 7,137 | 93.1 |
Santo Tomás | 3,019 | 14.0 | 18,529 | 85.8 |
Wililli | 815 | 11.7 | 6,140 | 88.2 |
Llapan | 5,377 | 8.1 | 60,690 | 91.7 |
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata
/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)
Pukyu:[2]
Musiku
llamk'apuyYachay tarpuy
llamk'apuy- Victor Laime, (Santo Tomás), qillqaq, (Takanakuy: Cuando la Sangre Hierbe)
- Florentino Laime Mantilla, (*1960 Wakuya), llimphiq.
Raymikuna
llamk'apuyKaru puriy
llamk'apuyPruwinsyapi paqarisqa
llamk'apuy- Nivardo Carrillo
- Guido Bellido (* 1979), piruwanu pulituku runa
Saywitukuna
llamk'apuyKaypipas qhaway
llamk'apuyWillay pukyukuna
llamk'apuyHawa t'inkikuna
llamk'apuy- Saywitu: Qusqu suyu
- Chumpiwillka (kastilla simipi)
- munichumbivilcas.gob.pe (kastilla simipi)
- Chumpiwillka pruwinsyapi allpa llam'kay (kastilla simipi)
- Infocusco: Chumpiwillka (kastilla simipi)
- Santo Tomas-pa 3D saywitun .
Suyukuna (Piruw) | ||
---|---|---|
Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku |